اگر تا به الان نام پروفیل را شنیده باشید، قطعا از کاربردهای بسیار آن نیز مطلع خواهید بود. از لوازم خانگی در گوشه و کنارمان گرفته تا صنایعی همچون پتروشیمی، وابسته به وجود پروفیل‌ها هستند. یکی از کاربردهای مهم و ویژه این مقاطع، صنعت ساختمان‌سازی است.
پروفیل‌ها آن‌قدر نقش پررنگی در این صنعت دارند که به دسته‌ای از آن‌ها، پروفیل ساختمانی اطلاق می‌شود. در مقابل، نوع دیگری از این مقاطع تحت عنوان پروفیل صنعتی وجود دارند. اما به نظر شما آیا تفاوت پروفیل صنعتی و ساختمانی فقط در کاربرد آن‌ها خلاصه می‌شود؟ در جواب پاسخ به این سوال باید بگوییم خیر! تمامی تفاوت پروفیل صنعتی و ساختمانی در کاربرد و محل استفاده از آن‌ها خلاصه نمی‌شود.
در واقع می‌توان گفت که ابعاد، ضخامت و قیمت انواع پروفیل، سبب شده که هر کدام از آن‌ها کاربرد منحصر به فردی داشته باشند و به همین دلیل بتوان آن‌ها را بر این اساس در دو دسته پروفیل صنعتی و ساختمانی تقسیم‌بندی کرد. برای مشاهده آنلاین قیمت روز پروفیل ساختمانی و صنعتی کلیک کنید.
اما تعریف دقیق‌تر این دو نوع پروفیل، کاربری هر کدام و در واقع تفاوت پروفیل صنعتی و ساختمانی، موضوعاتی است که در این مقاله به آن‌ها خواهیم پرداخت. افزون بر آن در نهایت به یک نتیجه‌گیری پیرامون تفاوت پروفیل صنعتی و ساختمانی می‌پردازیم. با ما تا انتها همراه شوید.
پروفیل و ویژگی های آن
پیش از آنکه به بررسی تفاوت پروفیل صنعتی و ساختمانی بپردازیم، لازم است کمی با ماهیت پروفیل آشنا شویم. در تعریف کلی، پروفیل به مقطعی فولادی گفته می‌شود که سطح مقطع آن در یک طول مشخص، ثابت باشد.
سطح مقطع در پروفیل‌ها یا باز و یا بسته است. همین امر نیز منجر به حاصل شدن پروفیل باز و بسته می‌شود. دسته‌بندی‌های دیگری نیز برای پروفیل وجود دارد که در ادامه علاوه بر بررسی تفاوت پروفیل صنعتی و ساختمانی، هر یک را معرفی خواهیم کرد.
معرفی پروفیل ساختمانی
پیش از آنکه به تفاوت پروفیل صنعتی و ساختمانی بپردازیم، لازم است که در مورد هر یک از آن‌ها توضیحاتی ارائه دهیم. همان‌طور که پیش از این اشاره شد، این مقاطع فولادی عضوی جدانشدنی در صنعت عمران و ساختمان‌سازی هستند. پروفیل ساختمانی از ورق فولادی تولید شده و طی عملیات خمکاری و به کمک غلتک و در واقع با فرآیند نورد سرد ساخته می‌شود. پس از آن، درزها جوشکاری می‌شوند.
انواع پروفیل ساختمانی
انواع مهمی از پروفیل‌ها که در پروسه تولید یک ساختمان مصرف می‌شوند، به شرح زیر هستند:
- قوطی پروفیل
قوطی پروفیل یا پروفیل قوطی که در انگلیسی Steel Square Tube نامیده می‌شود، به صورت قوطی مربع و یا مستطیل است. قوطی در سایزهای مختلفی تولید شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد.
” چنان‌چه ضخامت قوطی کم‌تر از 2 میلی‌متر باشد، سبک یا قوطی مبلی نامیده می‌شود و چنان‌چه ضخامت ورق بیش از 2 میلی‌متر باشد، قوطی سنگین یا صنعتی خواهد بود. “
- پروفیل درب و پنجره
از این پروفیل‌ها در ساخت چهارچوب درب و پنجره استفاده می‌شود. از این پروفیل با نام‌های به ترتیب در شکل از راست به چپ: پروفیل سپری (507) یا چهارچوبی، دولبه (508) یا لنگه دری و یک لبه (509) یا کلافی یاد می‌شود.
- چهارچوب فلزی
چهارچوب فلزی از لحاظ شکل ظاهر، متفاوت با دیگر پروفیل‌ها است و در ساخت چارچوب درها مورد استفاده قرار می‌گیرد. چهارچوب فلزی، خود شامل چند نوع چهارچوب ساده، چهارچوب فرانسوی، چهارچوب رومی و چهارچوب مکزیکی می‌شود.
پروفیل صنعتی چیست؟
تا این قسمت با پروفیل ساختمانی و انواع آن به طور مفصل آشنا شدید. در ادامه و پیش از اشاره به تفاوت پروفیل صنعتی و ساختمانی، لازم است که با انواع پروفیل صنعتی نیز آشنا شوید.
به علت آنکه از ورق سیاه برای تولید پروفیل صنعتی استفاده می‌شود، پروفیل حاصل شده، ضخامت بالایی دارد؛ بنابراین به پروفیل صنعتی، پروفیل سنگین نیز گفته می‌شود. وزن و میزان ضخامت پروفیل‌ها نیز با هم متفاوت است؛ چراکه ضخامت ورقی که در تولید آن به کار می‌رود، متغیر می‌باشد.
پروفیل صنعتی انواع مختلف و متنوعی دارد و بیشتر در صنعت‌هایی همچون خودروسازی، ماشین آلات صنعتی و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد. پروفیل صنعتی با توجه به ابعاد و شکل منحصر به فرد خود، کاربری خاصی در صنعت و در ساختمان‌سازی دارد.
سازه‌های بزرگ فلزی همچون پل‌های شهری، بیلبوردهای تبلیغاتی، خرپاهای عظیم و غیره مثال‌های دیگری از پروفیل صنعتی هستند. همچنین بسیاری از سازه‌هایی که ساخته می‌شوند، برای حفظ استحکام، نیازمند به ستون هستند. در همین قسمت‌ها از پروفیل استفاده بسیاری می‌شود.
انواع پروفیل صنعتی
پیش از اشاره به تفاوت پروفیل صنعتی و ساختمانی، باید بدانید که به طور کلی انواع پروفیل صنعتی شامل موارد زیر می‌شوند:
- ناودانی
ساختار ناودانی‌ها شامل یک جان (در مرکز) و 2 بال عمودی است. این پروفیل‌های صنعتی از لحاظ ساختار ظاهری به 2 دسته C و UPE تقسیم می‌شوند.
اگر بال‌های یک ناودانی از لحاظ ضخامت یکنواخت و موازی باشند، به آن ناودانی C و اگر ساختار بال‌ها به صورت استاندارد ساخته شده باشند، به آن ناودانی UPE گفته می‌شود.
- نبشی
علاوه بر انواع پروفیل صنعتی، پروفیل نبشی هم بسیار کاربردی است که در اتصالات مقاطع فولادی مختلف به کار گرفته می‌شود. ساختار نبشی شامل 2 سطح عمود بر همدیگر است. این پروفیل‌ها به دلیل شکل ظاهری خود اصطلاحا مقاطع L شکل هم نامیده می‌شوند.
- میلگرد
میلگرد یکی دیگر از پروفیل‌های صنعتی و فولادی است که به شکل دایره‌ای، طویل و توپر ساخته می‌شود. میلگردها به صورت تخصصی برای افزایش مقاومت سازه‌های مختلف در صنایع متنوع به کار گرفته می‌شوند و شامل 4 دستهA1 A3 ،A2 و A4 می‌شوند.
- سپری
سپری‌ها به دلیل ساختار و شکل ظاهری متفاوتی که دارند، پروفیل T هم نامیده می‌شوند. این پروفیل از جمله مقاطع فولادی است که هم به عنوان پروفیل صنعتی و هم به عنوان پروفیل ساختمانی محسوب می‌شود. از این مقطع فودلای برای ایحاد سازه‌های خرپایی، سقف‌های شیشه‌ای یا کاذب و غیره استفاده می‌شود. انواع پروفیل‌های سپری در کوره‌های نورد سرد و گرم ساخته می‌شوند و دارای بال و جان باریک و طویل هستند.
- تیرآهن
تیرآهن از جمله پروفیل‌های کاربردی در صنایع مختلف محسوب می‌شود که از 2 بال و 1 جان تشکیل شده است. تیرآهن به طور کلی در دسته‌بندی مقاطع فولادی سخت و بلند قرار می‌گیرد.
از این مقطع فولادی در تیرها و ستون‌های یک سازه استفاده می‌شود. تیرآهن هم دارای انواع مختلفی مثل IPE ،IPB و INP است که هر کدام آن‌ها از لحاظ ضخامت و همچنین اندازه بال‌ها با یکدیگر متفاوت هستند.
- لوله
انواع مختلف لوله‌های صنعتی و ساختمانی که در سیستم پایپینگ مورد استفاده قرار می‌گیرند، به دلیل مقاومت بالا، استحکام و مقاوتی که در برابر خوردگی نشان می‌دهند، جایگاه ویژه‌ای در میان انواع پروفیل صنعتی دارند. لوله‌های فولادی هم می‌توانند جوش داده شوند و هم می‌توانند یکپارچه و بدون درز مورد استفاده قرار بگیرند.
- قوطی پروفیل
در بازار آهن‌آلات و فولاد ایران، انواع پروفیل صنعتی و فولادی که به صورت مستطیلی و مربعی ساخته می‌شوند را قوطی می‌نامند. از این پروفیل‌ها معمولاً برای پیشبرد پروژه‌های مختلف در صنایع خودروسازی، تولید انواع لوازم خانگی، صنعت ساختمان‌سازی و غیره استفاده می‌شود.
- پروفیل چهارسو
چهارسو یا چهارپهلو از جمله پروفیل‌های فولادی است که سطح مقطع آن پر و مربعی‌شکل است. مهمترین ویژگی این پروفیل مربوط به شکل مقطعی آن می‌شود که در نهایت به عملیات جوشکاری و تراشکاری راحت‌تری منجر می‌شود. از کاربردهای این پروفیل فولادی می‌توان به ساخت بخش‌های تزئینی سازه‌ها، ساخت درب‌وپنجره، محور اتصالات، قاب، بست و غیره اشاره کرد.
- پروفیل زد
همان‌طور که از اسم این پروفیل پیداست، ساختار ظاهری آن شبیه به حرف لاتین Z است و به عنوان مهمترین عنصر تقویت‌کننده سقف‌ها، ستون‌ها و تیرک‌ها شناخته می‌شود. عمده‌ترین کاربرد این پروفیل را می‌توان در انبارها، سوله‌ها یا ساختار خرپایی ترن‌های هوایی مشاهده کرد.
- پروفیل کلاهی
این دسته از پروفیل‌های صنعتی نورد شده که با عنوان کلاهی شناخته می‌شوند، در همه صنایع مخصوصاً در صنعت خودروسازی کاربرد بسیاری دارند. یکی دیگر از کاربردهای این نوع پروفیل‌های صنعتی، به کارگیری آن‌ها در تولید انواع یدک‌کش است.
قابل توجه است که استفاده از این پروفیل فقط به صنایع تخصصی محدود نمی‌شود و می‌توان از آن برای ساخت سطوح انتقال در مرغداری‌ها هم استفاده کرد. مهمترین ویژگی این پروفیل‌های صنعتی در جوشکاری ساده و آسان آن‌هاست.
- پروفیل درب و پنجره
این دسته از پروفیل‌های صنعتی و ساختمانی از پرکاربردترین مقاطع فولادی هستند که شامل انواع مختلفی از جمله لنگه دری، زهوار، چارچوبی، چهارچوب فرانسوی، رومی، مکزیکی و غیره می‌شوند.
علاوه بر آن باید به پروفیل سپری در و پنجره هم اشاره کرد. قیمت پروفیل آلومینیوم که یکی از انواع این محصول به شمار می رود نیز دچار نوسانات روزانه و لحظه‌ای می‌شود.
- پروفیل HSS
از انواع پروفیل صنعتی که بگذریم، با نوع جدیدی از مقاطع فولادی و پروفیل‌های مدرن مواجه خواهیم شد که با عنوان HSS شناخته می‌شوند. مقاطع این دسته از پروفیل‌ها مربعی، مستطیلی و دایره‌ای‌شکل هستند و ممکن است که گاهی با لوله یا پروفیل قوطی اشتباه گرفته شوند. بیشترین و عمده‌ترین کاربرد این پروفیل در صنعت معماری مدرن است و می‌توان روی قابلیت جوشکاری ساده آن حساب ویژه‌ای باز کرد.
تا به این قسمت از مقاله تفاوت پروفیل صنعتی و ساختمانی، با انواع پروفیل ساختمانی، انواع پروفیل صنعتی و کاربردهای هر کدام آشنا شدید. حال به مسئله اصلی یعنی تفاوت پروفیل صنعتی و ساختمانی خواهیم پرداخت.
تفاوت پروفیل صنعتی و ساختمانی چیست؟
تا به این قسمت به معرفی پروفیل ساختمانی و پروفیل صنعتی پرداختیم. حال نوبت آن رسیده است که تفاوت پروفیل صنعتی و ساختمانی را بررسی کنیم. این تفاوت‌ها را می‌توان در موارد زیر جست‌وجو نمود:
- تفاوت پروفیل صنعتی و ساختمانی از لحاظ قیمت
اولین تفاوت پروفیل صنعتی و ساختمانی با یکدیگر، در قیمت آن‌ها است. قیمت پروفیل مانند هر مقطع فولادی دیگر از نوسانات نرخ ارز، قیمت جهانی، برند تولیدکننده تاثیر می‌پذیرد اما مهمترین عامل در تعیین نرخ پروفیل، قیمت ورق مصرفی آن است.
نکته مهم » قیمت پروفیل ساختمانی نسبت به پروفیل صنعتی ارزان‌تر است؛ چراکه قیمت پروفیل صنعتی بر اساس قیمت ورق سیاه محاسبه می‌شود که معمولا هزینه بالایی دارد و متغیر است.
- تفاوت پروفیل صنعتی و ساختمانی از لحاظ ابعاد
فرق دیگر میان این دو پروفیل، در ابعاد آن‌ها است. پروفیل صنعتی معمولا به علت کاربرد آن، ابعاد و ضخامت بالاتری دارد. نظر به این مسئله، از استحکام و مقاومت بالاتری نیز برخوردار است. به علت ابعاد بالای این پروفیل، معمولا از آن در طراحی‌های بزرگ استفاده می‌شود.
- تفاوت پروفیل صنعتی و ساختمانی از نظر کاربرد آن‌ها
از مهمترین و اصلی‌ترین تفاوت‌های میان پروفیل ساختمانی و صنعتی در کاربرد آن‌ها است. پروفیل‌های ساختمانی صرفا در ساخت و ساز مورد استفاده قرار می‌گیرند. این در حالی است که پروفیل صنعتی در صنایع پتروشیمی، سوله سازی، تولید وسایل حمل و نقل، صنایع نظامی و غیره کاربری دارد.
جمع بندی
در این مطلب ضمن معرفی پروفیل و انواع آن، به بررسی تفاوت پروفیل صنعتی و ساختمانی پرداختیم. پروفیل ساختمانی منحصرا در ساخت و ساز مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما پروفیل صنعتی کاربرد گسترده‌تری داشته و در صنایع گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرد. به‌طور کلی، تفاوت پروفیل صنعتی و ساختمانی در ضخامت، ابعاد، کاربرد و قیمت است.
منبع (Resource): What are construction profiles
سوالات متداول
پروفیل ساختمانی چیست؟
به پروفیل هایی که در صنعت عمران و ساختمان‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرند، پروفیل ساختمانی گفته می‌شود.
تفاوت پروفیل صنعتی و ساختمانی چیست؟
این دو پروفیل در کاربرد، قیمت، ابعاد و غیره متفاوت هستند. توضیحات کامل در مقاله درج شده است.
