اگر به بازار لوازم سنتی و یا در مواقعی مدرن سری بزنیم، انواع لوازمی که با پوشش‌های مس، نقره، برنج و غیره آبکاری شده‌اند را مشاهده می‌کنیم. در بسیاری از موارد نیز، لوازم نه به صورت آبکاری، بلکه مستقیما از ورق‌ها حاصل می‌شوند. ورق برنجی نیز که یکی از انواع ورق‌های فولادی پرکاربرد است، در این دسته جای می‌گیرد. این‌که ورق برنجی چیست و چگونه ساخته می‌شود و یا موارد استفاده ورق برنجی چیست، موضوعی است که در ادامه قصد داریم به بررسی آن بپردازیم.
ورق برنجی چیست؟
ورق برنجی یکی از انواع ورق‌های فولادی است که دارای ظاهری براق بوده و متشکل از روی و مس می‌باشد. روی موجود در برنج رنگ آن را متمایل به نقره‌ای و مس موجود در برنج رنگ آن را متمایل به طلایی می‌کند. میزان مس موجود در ورق برنجی معمولا میان 33 تا 67 درصد است و در مواردی خاص به 95 درصد نیز می‌رسد.
ویژگی های ورق برنجی چیست؟
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های ورق برنجی، قابلیت بازیافت آن است که منجر به افزایش محبوبیت آن گردیده است. از آن‌جایی که برنج خاصیت اصطکاک و مغناطیسی ندارد، در مواقع جداسازی از دیگر فلزات، از آهن‌ربا استفاده می‌شود.
سختی این ورق به علت دارا بودن آهن، بالا است و عناصر دیگری همچون منگنز و قلع نیز در آن موجود می‌باشد. ورق برنجی، فلزی مناسب برای ریخته‌گری به حساب می‌آید و هدایت الکتریکی و حرارتی مناسبی دارد. همچنین پیش‌تر اشاره کردیم دو عنصر اصلی برنج، روی و مس است.
مس بیش‌تر در برنج سبب افزایش چکش‌خواری، انعطاف پذیری و سایش می‌گردد. از طرف دیگر میزان بالای روی، مقاومت ورق را در برابر خوردگی افزایش می‌دهد.
انواع ورق برنجی کدام است؟
ورق‌های برنجی از منظر‌های مختلفی قابل تقسیم‌بندی هستند که در ادامه به شرح کامل هر یک خواهیم پرداخت:
انواع ورق برنجی از نظر سختی
طبق این دسته بندی، ورق‌های برنجی در 3 نوع فنری، نیمه سخت و نرم عرضه می‌شوند و ویژگی‌های هر کدام شامل موارد زیر می‌شود:
- ورق برنج فنری
این ورق جزو سخت‌ترین ورق‌های برنجی محسوب می‌شود. در این نوع ورق برنج از مقادیر بالای مس استفاده می‌شود. ورق برنج فنری به شکل کویل در بازار وجود دارد و عمده استفاده آن در صنایع برقی است.
- ورق برنج نیمه سخت
در این نوع ورق برنجی مس به مقدار کم‌تری وجود دارد؛ به‌همین علت انعطاف‌پذیری این محصول در مقایسه با نوع فنری بیش‌تر و در مقایسه با ورق برنجی نرم کم‌تر می‌باشد.
- ورق برنجی نرم
در ورق برنجی نرم از مس به میزان حدودی 70 درصد استفاده می‌شود که این امر منجر به افزایش انعطاف‌پذیری این ورق نیز می‌گردد. این نوع از ورق برنجی، به دو صورت ورق با ضخامت 0.3 و 1.5 با عرض 600 میلی‌متر و کویل با ضخامت 0.4 تا 0.8 با عرض 660 میلی‌متر تولید و عرضه می‌شود.
می‌توان این‌گونه اظهار کرد که پر کاربرد‌ترین ورق برنجی، نوع نرم آن است. از این محصول در تولید انواع لوازم خانگی استفاده می‌کنند.
انواع ورق برنجی از نظر آلیاژ
پیش‌تر ورق‌های برنجی را از لحاظ میزان سختی بررسی کردیم. حال قصد داریم این ورق کاربردی را از لحاظ نوع آلیاژ موجود در آن بررسی نماییم. ورق‌های برنجی طبق این دسته‌بندی شامل موارد زیر می‌شوند:
- ورق برنجی کم‌عیار
این نوع ورق برنجی انعطاف‌پذیری بالایی دارد و در دمای بالا به آسانی شکل می‌گیرد. هر قدر که میزان روی در این محصول بیش‌تر باشد، شکل‌پذیری بالاتر و مقاومت بیش‌تری از خود نشان خواهد داد. معمولا میزان روی به‌کار رفته در این ورق مابین 5 تا 20 درصد می‌باشد.
ورق برنجی پرعیار
در ورق برنجی پرعیار از چیزی حدود 20 تا 40 درصد فلز روی استفاده می‌شود. لازم به ذکر است که چنان‌چه مقادیر بالایی از فلز روی در این ورق بکار گرفته شود خاصیت شکل‌پذیری خود را از دست می‌دهد. این در حالی است که استحکام آن به مراتب افزایش پیدا می‌کند.
ورق برنجی دارای سیلیسیوم
از ورق دارای سیلیسیوم معمولا در ساخت رادیاتور، تانکر، سماور، اتصالات، ساخت پیچ و مهره، لوله و موارد مشابه استفاده می‌شود.
ورق برنجی دارای آلومینیوم و قلع
وجود آلومینیوم و قلع روکش محافظتی مناسبی را برای فلز برنج به وجود می‌آورد و افزون بر آن، مقاومت ورق برنج را در برابر خوردگی و اکسیداسیون در محیط‌های رطوبتی افزایش می‌دهد.
کاربردهای ورق برنجی چیست؟
از انواع ورق‌های برنجی به‌طور گسترده در ساخت لوازم خانگی، صنعت برق، رادیاتور، ساخت لوازم تزئینی، ساخت پیچ و مهره و غیره کاربرد دارد.
عوامل موثر بر قیمت ورق برنجی چیست؟
عوامل مختلفی همچون قیمت متریال اولیه همچون مس و روی، نوسانات بازار ارز، برند کارخانه تولید کننده، هزینه‌های حمل و نقل و غیره بر قیمت تمام شده ورق برنجی اثرگذار خواهند بود.
تسمه برنجی چیست؟
تسمه‌های فلزی، دارای سطح مقطع مقاومی هستند. این تسمه‌ها غالبا از فلزهایی با آلیاژهای مختلف ساخته شده و انواع مختلفی را شامل می‌شوند. انواع این محصولات شامل تسمه‌های آلومینیومی، فولادی، مسی و برنجی هستند.
تسمه برنجی در واقع نوعی تسمه فلزی است که مقاومت و استحکام قابل توجهی دارد. این نوع تسمه دارای خواص الکتریکی می‌باشد و به همین علت در صنایع مربوط به برق و الکتریک کاربرد بسیار زیادی دارد.
انواع تسمه برنجی کدام است؟
انواع تسمه برنجی موجود در بازار شامل موارد زیر می‌شود:
ورق برنجی و تسمه با آلیاژB63 این تسمه به دلیل برخورداری از عناصر زیاد، از مقاومت قابل توجهی نسبت به دیگر انواع تسمه برخوردار می‌باشد و برای تولید انواع کلیدها، پریزها، پانچ غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ورق برنجی و تسمه برنجی با آلیاژ B65 این نوع تسمه برای تولید قطعات خودرو و رادیاتور استفاده می‌گردد.
ورق برنجی و تسمه برنجی با آلیاژ B70 میزان مس موجود در این نوع تسمه برنجی بالا است که منجر به افزایش انعطاف‌پذیری آن می‌گردد. این نوع تسمه یکی از پرکاربردترین انواع موجود در بازار می‌باشد.
جمع بندی
ورق برنجی یکی از انواع ورق‌های فولادی است که از دو فلز اصلی روی و مس تشکیل می‌شود. بنابراین خواص هر دو عنصر را دارا می‌باشد. این ورق در رنگ‌های طلایی و نقره‌ای در بازار عرضه می‌شود که به میزان مس و روی موجود در آن بازمی‌گردد. از انواع ورق برنجی در ساخت لوازم خانگی، قطعاتی همچون پیچ و مهره و غیره استفاده می‌شود.
منبع(Resource): Different Kinds of Brass and Brass Plates and Why People Use Them
سوالات متداول
ورق برنجی چیست؟
ورق برنجی یکی از انواع ورق‌های فولادی متشکل از عناصر روی و مس است و خواصی همچون قابلیت بازیافت و برخورداری از مقاومت بالا را دارا می‌باشد.
عوامل موثر بر قیمت ورق برنجی چیست؟
قیمت اولیه روی و مس، هزینه حمل و نقل و جابه‌جایی، تورم و غیره بر قیمت ورق برنجی اثرگذار خواهند بود.
