لوله‌های فولادی یک از اجزای جدانشدنی در صنایعی همچون پتروشیمی به حساب می‌آیند؛ چراکه حمل و نقل سیالات مختلف جز به وسیله مقاطع لوله مانند و دارای استحکام زیاد، امکان‌پذیر نخواهد بود. لوله‌های فولادی در بازار آهن آلات در شاخه‌های 6 و 12 متری عرضه می‌شوند، اما الزامی به استفاده همیشگی آن‌ها در این سایز وجود ندارد.
به عبارتی، در زمان‌هایی پیش می‌آید که به اندازه‌های مختلفی از لوله نیاز باشد. در چنین مواقعی، نحوه برشکاری صحیح لوله، اهمیت بسیاری پیدا می‌کند. روش‌های برش لوله فولادی شامل موارد متعددی می‌شود که در ادامه قصد معرفی این موارد را داریم. استعلام قیمت لوله فولادی با مراجعه به لینک درج شده
روش های برش لوله فولادی چیست؟
پیش از این به علت لزوم برشکاری لوله‌های فولادی اشاره کردیم. برای این منظور، از دستگاه‌ها و روش‌های مختلفی استفاده می‌شود که در ادامه به معرفی و بررسی هر کدام خواهیم پرداخت:
- برشکاری لوله فولادی با هوا گاز
در این روش برش لوله فلزی، از شعله بالا استفاده می‌نمایند. در همین راستا دهانه لوله به هنگام برش تغییر خواهد کرد. از آن‌جایی که آلیاژ موجود درون فولاد ضدزنگ دچار اکسیدگی می‌شود، بهتر آن است که تا حد امکان، روش برش با هوا گاز مورد استفاده قرار نگیرد.
- برش به کمک لیزر
دستگاه لیزر از دیگر دستگاه‌هایی است که برای برش لوله فولادی کاربرد دارد. لیزر نوری از قدرت قابل توجی برخوردار است و برشکاری را با دقت قابل توجه و سرعت بالایی انجام می‌دهد. همچنین انجام این فرآیند لازم به دقت عمل بالایی دارد. از معایب این روش می‌توان به هزینه بالای آن اشاره کرد که البته برشکاری با لیزر معمولا در کارخانجات صنعتی و بزرگ کاربرد دارد؛ چراکه در این مکان‌ها تعدد برشکاری قطعات وجود دارد.
- برش لوله با سنگ فرز
دستگاه فرز سنگی از دیگر روش‌هایی است که برای برش لوله فولادی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دستگاه تیغه‌های بسیار سخت و برنده‌ای برای برش دارد و از مزایای آن می‌توان به این مورد اشاره کرد که با استفاده از آن، از چسبیدن براده به لوله فولادی جلوگیری خواهد شد.
سنگ فرز سبب ایجاد برشی با کیفیت بالا می‌شود و می‌توان این‌گونه اظهار کرد که دارای صرفه اقتصادی خوبی است. این دستگاه به دیسک‌های ساینده متعددی نیاز دارد که نیازمند به تعویض هستند؛ چراکه سبب ایجاد برشی شارپ و تمیز خواهند شد. این دستگاه برای برش لوله با قطرهای پایین کاربرد دارد.
- برش لوله فولادی به کمک دستگاه جوشکاری
برشکاری با دستگاه جوشکاری یک مزیت مهم دارا می‌باشد که آن این موضوع است که منجر به تغییر رنگ در لوله نمی‌شود. از طرفی استفاده از این دستگاه منجر به آزادسازی و تولید مقادیر بالایی از آلاینده می‌گردد که برای افراد فعال در آن محل، مضر به حساب می‌آید.
لازم به ذکر است که بعد از اجرای برش به دیواره داخلی لوله، براده فولاد می‌چسبد و جداسازی آن امری دشوار خواهد بود. روش جوشکاری بهترین گزینه برای لوله فولادی نیست، اما نسبت به روش استفاده از اکسیژن ارجحیت دارد.
- برشکاری لوله با استفاده از اره فلزی
برشکاری با اره فلزی دارای مزایای متعددی است. از جمله این موارد می‌توان به به امکان برش چند لوله به صورت هم‌زمان و ایجاد برشی دقیق اشاره کرد. با این حال از آن‌جایی که براده آهن به لوله فولادی می‌چسبد، دارای کیفیت برش پایینی می‌باشد.
در این روش از اجزای مختلفی همچون تیغه اره بر نیتریدی و صفحه کرومی استفاده می‌نمایند. قابل توجه است که تیغه در جنس‌های مختلفی ساخته می‌شود که هر کدام دارای کاربرد منحصر به خود هستند. یکی از این انواع تیغه تیتانیوم است که امکان استفاده از در برشکاری لوله‌های فولادی وجود ندارد.
این مهم به آن علت است که تیغه دارای ناخالصی است و شکل لوله فولادی را پس از برشکاری تغییر می‌دهد. برای ایجاد برشی تیز و دقیق مهم است که به صورت منظم تعویض گردند.
- برش لوله فولادی با پلاسما
برای برش لوله با پلاسما، از دستگاهی استفاده می‌کنند که درون آن مشعلی قرار دارد و گاز را به شکلی فشرده و با سرعت زیاد خارج می‌نمایند. برشکاری با این روش به صورت اتوماتیک و با سرعت بالا انجام می‌گیرد. پس از فرآیند برشکاری، حجم بالایی از براده فولاد در دیواره داخلی باقی خواهد ماند. مهم است که تمیزکاری این براده در زمان گرم بودن انجام گیرد؛ چراکه در غیر این صورت انجام آن دشوار خواهد بود. لازم به ذکر است که پس از برشکاری، دهانه به علت تغییر رنگ، تمیز و بدون رنگ گردد.
- برش لوله فولادی با وایرکاتینگ
برش لوله فولادی با استفاده از روش وایرکاتینگ، یکی از بهترین روش‌های ممکن است که خروجی آن دارای کیفیت قابل توجهی خواهد بود. در این روش، امکان سمباده کشی لوله پس از تغییر رنگ وجود دارد که سبب بازگردانی رنگ آن خواهد شد. از مهم‌ترین معایب برشکاری با این روش می‌توان به سرعت بسیار پایین آن اشاره کرد.
- برش لوله فولادی با واتر جت
واتر جت از دیگر روش‌های برش لوله فولادی است که با هدایت کامپیوتری انجام می‌گیرد و با فشار بالای آب، لوله را برش می‌دهد. از روش واتر جت برای برشکاری متریال مختلفی همچون آلومینیوم، فولاد، سنگ، پلاستیک و غیره استفاده می‌شود.
علاوه بر امکان برشکاری مواد مختلف با واتر جت، این روش دارای دقت عمل بالایی است و امکان برش مواد با اشکال مختلف را دارا است. لازم به ذکر است، به علت آن‌که در روش واترجت از اعمال حرارت و گرما استفاده نمی‌شود، گزینه‌ای مناسب برای مواد پلاستیکی حساس به دما خواهد بود.
- برش لوله فولادی با دستگاه چرخشی اتوماتیک
دستگاه در این روش دارای اجزای مختلفی است که یکی از این موارد، قسمت چرخنده می‌باشد. این بخش به هنگام برشکاری لوله، برخلاف لوله می‌چرخد. با این حال به علت آن‌که نیاز به تنظیم مداوم در آن وجود دارد، امکان استفاده آن برای لوله‌های بلند وجود نخواهد داشت. همچنین بسته به اندازه قطر لوله آهنی، دهانه چرخشی این دستگاه نیز تنظیم می‌گردد. به همین خاطر دستگاه چرخشی اتوماتیک برای برش لوله فولادی قطور مناسب است.
این دستگاه برای هر نوع کارگاهی، قابل استفاده است؛ چراکه حمل و نقل آسانی دارد. این در حالی است که دیگر دستگاه‌های برشکاری، باید در یک مکان ثابت باشند و امکان جابجایی ندارند. دستگاه چرخشی اتوماتیک دو تیغه برای برشکاری دارد که وظیفه نوع اول انجام عملیات برشکاری و تیغه بعدی وظیفه هموار کردن و اصلاح برش را بر عهده دارد. به همین علت است که برش انجام شده، از کیفیت بالایی برخوردار می‌باشد. به طور معمول تیز کردن این تیغه‌ها به کمک فرز سنگی انجام می‌شود.
- برشکاری با استفاده از ماشین تراش اتوماتیک
ماشین تراش اتوماتیک، برش با کیفیت بالایی را حاصل می‌شود. با این حال نمی‌توان از آن‌ها برای تمامی لوله‌های فولادی استفاده کرد. در عوض تنها امکان استفاده در لوله با دیواره غیرضخیم وجود دارد. همچنین از دستگاه ماشین تراش اتوماتیک تنها می‌توان برای لوله‌های کوتاه استفاده نمود.
این دستگاه در عین برخورداری از طول عمر بالا، دارای هزینه زیادی است. پس از آن‌که عملیات برشکاری به اتمام رسید، در محل برش سطحی صاف و بدون براده یا ضایعات ایجاد می‌گردد که از مزایای آن به شمار می‌رود. ذکر این نکته نیز خالی از لطف نیست که استفاده از این دستگاه نیازمند به مهارت بالایی می‌باشد.
اجزای دستگاه برش لوله فولادی کدام است؟
دستگاه‌ها و تجهیزات مختلف و متنوعی برای برشکاری لوله‌های فولادی مورد استفاده قرار می‌گیرد که این موارد را در ادامه معرفی نموده‌ایم:
- کمان اره
کمان اره به تیغ‌هایی اره‌ای شکل اطلاق می‌گردد که مسئولیت برش لوله فولادی را بر عهده دارد. کمان اره شامل اجزای مختلفی همچون دسته، کمان، صلیبی نگهدارنده پین و قطعه راهنما می‌شود. لازم به ذکر است که برای انتخاب نوع دستگاه مورد استفاده برای برش لوله فولادی، مهم است که به محل و نوع کاربرد، توجه کافی گردد.
به عنوان مثال در مکان‌هایی که فضای برشکاری محدود و کوچک است، نمی‌توان از کمان اره برای برش استفاده کرد. ذکر این نکته نیز خالی از لطف نیست که کمان اره علاوه بر لوله فولادی، برای برش لوله‌های پلاستیکی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- تیغه اره
یکی دیگر از اجزای دستگاه‌های برش دستی لوله‌های فولادی، تیغه اره است که از مهم‌ترین اجزا به شمار می‌آید و خود زیر مجموعه کمان اره است. وظیفه برش لوله‌های آهنی بر عهده این قسمت است که در انواع مختلفی ساخته می‌شود. بسته به نوع تیغه، در هر سانتی متر از تیغه، تعداد دندانه متغیر خواهد بود. دندانه تیغه از جنس‌های ساخته می‌شود و کاربری‌های مختلفی را به خود اختصاص می‌دهد. دندانه تیغه یا به صورت ریز و یا به صورت بزرگ ساخته می‌شوند که برای فلزات سخت، دندانه ریز را مورد استفاده قرار می‌دهند؛ چراکه برش بهتری را حاصل می‌نماید.
- لوله بر
از دیگر لوازم کاربردی برای برش لوله فولادی، لوله بر است. لوله بر به طور معمول با هدف افزایش دقت و تسهیل فرآیند در دستگاه برشکاری، جایگذاری و انواع مختلف برقی و دستی را شامل می‌شود. نوع دستی این دستگاه، اجزای مختلفی همچون دسته، بدنه، تیغه و غلتک را دارا است و برش دقیقی را ایجاد می‌نماید.
- سر بک برش
از دیگر لوازم جایگزین می‌توان به سر بک برش اشاره کرد. این امر به آن علت است که سر بک برش، از انواع وسایلی می‌باشد که با هدف افزایش دقت برش به ویژه برای لوله‌های با قطر بیش از 10 سانتی متر، در صورت عدم وجود لوله بر برقی، مورد استفاده قرار می‌گیرد. سر بک برش، با استیلن و گاز اکسیژن کار می‌کندن و به طور گسترده برای برشکاری لوله فولادی، لوله پلیکا، اتصالات پلی اتیلن و غیره کاربرد دارد.
جمع بندی
لوله‌های فولادی مقاطعی کاربردی در صنعت پتروشیمی با هدف انتقال سیالات هستند که به جهت کاربردهای مختلف، در اندازه‌های متفاوتی ساخته می‌شوند. برای برش لوله فولادی از روش‌های مختلفی همچون واتر جت، سنگ فرز، هوا گاز، وایرکاتینگ، اره فلزی، لیزر، پلاسما، ماشین تراش اتوماتیک، دستگاه چرخشی اتوماتیک و دستگاه جوشکاری استفاده می‌شود.
منبع (Resource): Different Pipe and Tube Cutting Techniques and Equipment Discussed
سوالات متداول
انواع دستگاه برش لوله کدام است؟
برای برشکاری لوله فولادی از دستگاه‌های مختلفی همچون واترجت، پلاسما، سنگ فرز و غیره استفاده می‌شود.
برش لوله با سنگ فرز چگونه انجام می‌شود؟
این دستگاه تیغه‌های بسیار سخت و برنده‌ای برای برش دارد و از مزایای آن می‌توان به این مورد اشاره کرد که با استفاده از آن، از چسبیدن براده به لوله فولادی جلوگیری خواهد شد.
