چگالی ورق گالوانیزه + ۲ عامل موثر بر آن

ورق گالوانیزه یکی از انواع ورق‌های کاربردی در صنایع به حساب می‌آید که طی فرآیندهای مختلف گالوانیزاسیون، آبکاری شده و نسبت به خوردگی و زنگ زدگی مقاوم گردیده است. در همین راستا به طور گسترده در بسیاری از صنایع (به ویژه صنایع مرتبط با رطوبت یا مواد خورنده) بکار گرفته می‌شود.

وزن ورق همواره یکی از پارامترهایی به حساب می‌آید که می‌توان به کمک آن کیفیت محصول را تعیین کرد. چگالی ورق، از جمله کمیت‌هایی بوده که وزن ورق را تحت تاثیر قرار می‌دهد و مقدار آن دارای اهمیت بسیاری است. در مطلب پیش رو قصد داریم به بررسی چگالی ورق گالوانیزه بپردازیم. با ما همراه باشید.

چگالی چیست؟

پیش از آن‌که به بررسی تاثیر چگالی بر وزن ورق گالوانیزه بپردازیم، لازم است پارامتر چگالی را تعریف نماییم. چگالی، کمیتی فیزیکی بوده که نسبت جرم به حجم را مشخص می‌نماید و با حرف انگلیسی p نمایش داده می‌شود.

در تعریف ساده، لازم است بیان کنیم که هر کیلوگرم از یک جسم با چگالی بالا، نسبت به جرم یکسان از ماده با چگالی پایین‌تر، فضای کم‌تری را اشغال خواهد کرد. چگالی فاکتوری تاثیرگذار بر وزن ورق گالوانیزه بوده که با استفاده از آن به همراه حجم یک ماده، امکان بدست آوردن جرم ماده فراهم خواهد شد.

عوامل اثرگذار بر نوسانات چگالی ورق گالوانیزه کدام است؟

پرواضح است که مقدار چگالی یک ماده همواره رقمی ثابت نیست و تحت تاثیر شرایط مختلف، تغییر خواهد کرد. از جمله این عوامل می‌توان به تغییرات فشار و دما اشاره نمود. به عنوان مثال، در صورتی که ماده در محلی با حرارت بالا قرار گیرد، هم گام با افزایش حجم، چگالی آن کاهش می‌یابد.

برعکس این ماجرا نیز همان طور که انتظار می‌رود، صادق است. عامل اثرگذار دیگر، اعمال نیروی فشار می‌باشد. هنگامی که به ماده فشار اعمال می‌گردد، ابتدا حجم آن کاهش می‌یابد و در نتیجه چگالی افزایش پیدا می‌کند. بدین ترتیب، این‌گونه می‌توان اظهار کرد که رابطه میان حجم و چگالی، رابطه‌ای معکوس خواهد بود.

لزوم محاسبه چگالی ورق گالوانیزه چیست؟

محاسبه چگالی از آن جهت ضروری است که به کمک آن می‌توان به ساختار یک ماده و همچنین خواص آن و یا حتی پاسخ به این سوال که چه ماده‌ای را می‌توان در ساختار کدام ماده دیگر مورد استفاده قرار داد، پی برد. مثال بارز این موضوع، زمانی اهمیت می‌یابد که از ورق‌های مختلف در ماشین آلات گوناگون استفاده شود. امری مبرهن است که نمی‌توان از ورق با چگالی یکسان در تجهیزات مختلف همچون هواپیما و کشتی استفاده کرد؛ چراکه عملکرد این دو با یک دیگر کاملا متفاوت است.

تجهیزات بکار گرفته شده در هواپیما، کمک می‌کند تا کاملا در هوا معلق بماند، در مقابل متریالی که در ساخت کشتی مورد استفاده قرار می‌گیرد، سبب آن خواهد شد که بر روی آب به صورت شناور حرکت کند. به همین خاطر است که اطلاع از میزان چگالی یک ماده، حائز اهمیت بسیاری می‌باشد.

چگونه می‌توان چگالی را محاسبه و اندازه گیری کرد؟

همان‌طور که پیش از این اشاره کردیم، از تقسیم جرم بر حجم، چگالی قطعه موردنظر بدست می‌آید. در این فرمول، جرم بر اساس گرم یا کیلوگرم در نظر گرفته می‌شود و حجم را متناسب با سانتی متر مکعب و یا متر مکعب در نظر می‌گیرند.

لازم به ذکر است که اندازه‌گیری حجم جامدات، متناسب با شکل ظاهری که از آن برخوردار هستند، متفاوت خواهد بود که در ادامه انواع شکل ظاهری آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.

1. اجسام با شکل هندسی منظم- برای اندازه‌­گیری اجسامی که دارای شکل هندسی منظم هستند، نیاز به ترازویی دقیق برای محاسبه جرم جسم و متر یا خطکش برای اندازه‌گیری حجم وجود خواهد داشت. برای آن‌که بتوان حجم، طول، عرض و ارتفاع جسم را محاسبه نماییم، لازم است از حاصل ضرب آن‌ها در هم‌دیگر استفاده نماییم.
2. اجسام با شکل هندسی نامنظم- برای اندازه­‌گیری حجم اجسامی که شکل هندسی نامنظم دارند، برخلاف نوع قبل نمی‌توان از متر استفاده کرد. این امر نیز بدان علت است که در این اجسام، همان‌طور که از نام آن برمی‌آید، اظلاع منظم نیستند. به همین ترتیب نمی‌توان از روش قبل استفاده کرد. برای این منظور لازم است ابتدا ظرفی استوانه‌ای و مدرج را تا نیمه از آب پر کنیم و سپس جسم مورد نظر را درون آن بیندازیم. در این مرحله باید حجم آب خوانده شود و با زمانی که جسم در آن وجود نداشت، مقایسه گردد.

چگالی ورق گالوانیزه

برای محاسبه وزن ورق‌های فولادی مختلف، از یک فرمول ثابت می‌توان استفاده کرد که در آن پارامتر حجم بکار می‌رود. تفاوت اصلی ورق گالوانیزه با دیگر ورق‌های فولادی، اعمال فلز روی بر سطح ورق طی فرآیند گالوانیزاسیون است که نهایتا به مقداری جزئی، چگالی آن را تغییر می‌دهد. همان‌گونه که اشاره شد، برای محاسبه چگالی، نیاز به تعیین وزن ورق خواهد بود که در ادامه به معرفی روش محاسبه آن می‌پردازیم.

وزن ورق گالوانیزه چگونه محاسبه می‌شود؟

روش‌های مختلفی برای محاسبه وزن ورق گالوانیزه وجود دارد. در روش اول که به شرح زیر است، باید ابتدا حجم ورق را محاسبه نمود:

ضخامت × عرض × طول = حجم ورق گالوانیزه

بدین ترتیب، به آسانی می‌توان با ضرب طول، عرض و ضخامت در هم دیگر، حجم ورق گالوانیزه را محاسبه نمود. پس از آن این مقدار در چگالی آهن ضرب و عدد حاصل شده تقسیم بر 1000 خواهد شد. قابل توجه است که مقدار این چگالی پایین‌تر از 8 است که معمولا با همان اندازه 8 در نظر گرفته می‌شود.

1. چگالی ورق گالوانیزه برای ورق­‌های ایرانی به طور تقریبی 8 g/cm₃ و یا  8000 kg/m3
2. چگالی فلز روی برابر با 1 g/cm₃  و یا  7.1 kg/m3
3. چگالی فلز آهن برابر با 8  g/cm₃ و یا  7.8 kg/m3

روش دیگری که برای اندازه‌گیری وزن ورق گالوانیزه استفاده می‌شود، مراجعه به جدول وزن ورق گالوانیزه است. با اطلاع از ضخامت محصول موردنظر، امکان مشاهده وزن ورق به آسانی وجود خواهد داشت. آخرین روشی که برای اندازه‌گیری وزن ورق گالوانیزه کاربرد دارد، استفاده از نرم افزارهای مهندسی است که نتیجه را به صورت دقیق محاسبه می‌نماید. این مهم به آن علت امکان‌پذیر است که خطا در این روش وجود ندارد.

جمع بندی

ورق گالوانیزه یکی از انواع ورق‌های فولادی پرکاربرد در صنایع به حساب می‌آید و به علت برخورداری از مزایایی همچون مقاومت در برابر رطوبت، زنگ‌زدگی و خوردگی، در میان افراد دارای محبوبیت بسیاری می‌باشد. این امر به علت وجود فلز روی بر سطح است که وزن آن را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.

چگالی ورق گالوانیزه از جمله پارامترهای مهمی است که علاوه بر تعیین ویژگی‌های یک ورق، در محاسبه وزن ورق نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. بدین ترتیب که می‌توان با ضرب طول، عرض، ضخامت و چگالی در هم دیگر و تقسیم مقدار حاصل شده بر هزار، وزن ورق را اندازه‌گیری کرد.

منبع (Resource): GALVANIZED STEEL: PRICES, DIMENSIONS, STANDARDS, AND WEIGHT

سوالات متداول