یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین قسمت‌های هر ساختمان یا سازه، سقف آن می‌باشد؛ چراکه علاوه بر تامین امنیت، وجود آن سبب شکل‌گیری نهایی سازه خواهد شد. به همین علت است که هیچ ساختمان بدون سقفی را نمی‌یابیم. اما نکته‌ای که در بکارگیری سقف سازه وجود دارد، آن است که بتوان تشخیص داد هر سقف مناسب چه ساختمانی است.

به عنوان مثال، سقف عرشه فولادی که از انواع جدید و مستحکم سقف به حساب می‌آید، به علت برخورداری از ویژگی‌هایی که در ادامه به بررسی آن خواهیم پرداخت، موارد استفاده بسیاری را به خود اختصاص داده است. در مطلب پیش رو ضمن معرفی این سقف فولادی، به بررسی انواع، کاربردها و مزایای استفاده از آن نیز خواهیم پرداخت.

سقف عرشه فولادی چیست؟

ورق‌های عرشه فولادی به ورق‌هایی گالوانیزه گفته می‌شود که در ساخت سقف عرشه فولادی بکار گرفته شود. این ورق‌ها به شکل راه راه و موج‌دار و توسط فرآیند نورد سرد ساخته می‌شوند. از ورق‌های عرشه فولادی بر روی سقف به عنوان محافظ یا عایق به کمک تیرچه استفاده می‌شود.

ورق گالوانیزه چیست + انواع، مزایا و روش تولید

ورق‌های عرشه فولادی در عین آن‌که خود دارای وزن کمی هستند، توانایی تحمل وزن بالا را دارا می‌باشند. به همین علت حمل و نقل آسانی دارد. همچنین به علت سرعت نصب بالا، دارای محبوبیت بسیاری است.

ورق در سقف عرشه فولادی

انواع ورق عرشه فولادی کدام است؟

انواع ورق‌های عرشه فولادی بکار گرفته شده در سقف عرشه فولادی، شامل موارد زیر می‌شود:

  1. ROOF DECK (عرشه سقفی)- کاربرد در استحکام سقف ساختمان
  2. FLOOR DECK (عرشه زمینی)- بکارگیری با هدف استحکام میان بتن و ورق تحتانی

هر دو ورق ذکر شده، به علت آن‌که در حین مراحل گالوانیزاسیون مقاوم می‌گردند، حائز اهمیت بسیاری هستند.

FLOOR DECK که پیش‌تر آن را معرفی کردیم، بخشی از المان سازه به حساب می‌آید و دارای مزایای بیش‌تر و قیمت بالاتری در مقایسه با ROOF DECK است.

لزوم استفاده از سقف عرشه فولادی

عرشه فولادی مقطعی فلزی است که به اشکال مختلفی مانند خمشی و مختلط ساخته می‌شود. عرشه فولادی مختلط از 2 جزء یا به عبارت دیگر ورق فولادی گالوانیزه ذوزنقه‌ای شکل و گل میخ تولید می‌گردد که گل میخ همان میله‌های چسبیده به ورق گالوانیزه محسوب می‌شود.

سقف‌های عرشه فولادی به طریق آرماتوربندی و بتن ریزی اجرا و ساخته می‌شوند و سبب تسریع فرآیند ساختمان‌سازی خواهند شد. استفاده از این سقف‌ها و ساندویچ‌های پانل سبب بهینه‌سازی و سرعت بخشی به پروژه ساخت و ساز می‌شود.

لزوم استفاده از سقف عرشه فولادی

ساخت و جابه‌جایی عرشه فولادی

مراحل ساخت و حمل و نقل عرشه‌های فولادی شامل موارد زیر می‌شود:

  • ساخت عرشه- از ورق‌های نورد سرد برای ساخت عرشه فولادی استفاده می‌شود و فرآیند ساخت آن به این صورت است که ورق به درون دستگاه فرمینگ انتقال داده شده و در مرحله‌های مختلف برجستگی و خم طراحی شده به ترتیب به آن اضافه خواهد شد.
  • ساخت فلاشینگ- ورق فلاشینگ قالب‌های پیرامونی و یا داخلی به اشکال Z ،I  و U می‌باشند که از ورق شیت فولادی در ابعاد 2 متر و با حداقل ضخامت 0.5 میلی‌متر تولید می‌شود.
  • بسته‌بندی- ورق عرشه فولادی طبق نقشه اجرایی در ابعاد مشخص برشکاری می‌گردد. پس از آن شماره‌گذاری انجام می‌شود و بسته به محل مصرف، بسته‌بندی آن انجام می‌گیرد. این امر سبب آن خواهد شد که ورق‌ها با نظم زیاد در محل مدنظر نصب شوند.
  • بارگیری و حمل و نقل- بارگیری ورق‌ها با رعایت کامل نکات ایمنی انجام می‌شود تا از وقوع هر آسیب یا صدمه جلوگیری شود.

نکات اجرای سقف عرشه فولادی چیست؟

همان‌طور که پیش از این اشاره شد، لازم است که نصب و اجرای سقف‌ها مطابق با قوانین مشخص و استاندارد صورت گیرد که این موارد به شرح زیر هستند:

نکات اجرای سقف عرشه فولادی
  • اتصال ورق‌های عرشه، تنها بر روی تیرها مجاز خواهد بود.
  • دو عرشه متصل شده به هم‌دیگر، باید دست کم 50 میلی‌متر از آن بر روی تیر اصلی قرار داده شود.
  • لازم است فواصل میان تیرچه‌ها تا چهارچوب سقف رعایت گردد.
  • ارتفاع هر عرشه مابین 5 تا 57.7 در نظر می‌شود.
  • لازم است جوشکاری سطح این سقف در دمای مناسب و 18- درجه سانتی‌گراد انجام گیرد.
  • مهم است که برای پوشش‌دهی سقف، از ورق‌های دارای شکل مناسب استفاده می‌شود.
  • پوشش رویین گل میخ نباید کم‌تر از 13 میلی‌متر باشد.
  • هنگام اجرای این ورق الزامی به آرماتورکشی، قالب‌بندی و شمع‌گذاری وجود ندارد.
  • حائز اهمیت است که پیش از اجرا، از تمیز بودن سقف اطمینان حاصل کرد.
  • مهم است که هیچ فاصله‌ای میان ورق‌های عرشه فولادی هنگام نصب وجود نداشته باشد.

مزایا و معایب استفاده از سقف‌های عرشه فولادی چیست؟

برخورداری سقف عرشه فولادی از مزایایی که در ادامه به آن خواهیم پرداخت، منجر به کاربرد گسترده آن‌ها در صنعت می‌شود:

مزایا و معایب سقف عرشه فولادی
  • کمک به کاهش وزن سازه- بکارگیری سقف عرشه فولادی در مراحل بتن‌ریزی، سبب صرفه‌جویی در میزان مصرف بتن خواهد شد و به همین ترتیب وزن مرده محصول نهایی کم‌تر خواهد بود.
  • مقاوم نسبت به بلایای طبیعی- این سقف از مقاومت  قابل توجهی برخوردار است و امکان کنترل بارهای حین اجرای کار را دارا می‌باشد و به عنوان سکوی کار مورد استفاده قرار می‌گیرد. پس از قرارگیری، دسترسی به تاسیسات تسهیل می‌گردد.
  • سرعت ساخت بالا- هنگام نصب و اجرای این سقف، بکارگیری قالب‌بندی منجر به حذف تیرهای فرعی و شمع خواهد شد. علاوه بر آن این ورق، دارای نماد مدیریت کیفی ISO9001 می‌باشد و مورد تایید فنی مرکز تحقیقات مسکن و شهرسازی می‌باشد.
  • کاهش خطا به هنگام تولید- تولید سقف عرشه‌ی فولادی به شکل صنعتی صورت می‌گیرد و به همین خاطر، سبب کاهش خطای حاصل از فعالیت انسانی خواهد شد.
  • کاهش لرزش سازه- یکی از مزایای این سقف آن است که عایق صدا می‌باشد. به آن معنا که از ورود سروصدا به حد زیادی جلوگیری کرده و افزون بر آن سبب کاهش لرزش سازه می‌شوند.

همچنین استفاده از سقف عرشه فولادی با معایب زیر همراه می‌باشد:

  • نصب دشوار- می‌توان این‌گونه اظهار کرد که نصب این سازه فولادی دشوار است؛ از آن‌جایی که این سقف در عین آن‌که از وقوع لرزش  جلوگیری می‌نماید، خود دارای لرزش می‌باشد، لازم است که نصب و اجرای آن مطابق با استانداردهای ساختمان سازی انجام گیرد.
  • پیچیدگی کاربرد- بکارگیری سقف عرشه فولادی در سازه بتنی، دارای پیچیدگی‌های مخصوص به خود است که از جمله معایب استفاده از این سقف به شمار می‌رود.

تفاوت سقف کامپوزیت و عرشه فولادی در چیست؟

تفاوت این سقف‌ها شامل موارد زیر می‌شود:

  • در سقف عرشه فولادی برخلاف سقف کامپوزیت سنتی، امکان استفاده از گل میخ به عنوان برش‌گیر به جای نبشی وجود خواهد داشت.
  • در سقف‌های عرشه فولادی امکان افزایش تیر فرعی تا 3 متر بدون بکارگیری شمع‌بندی وجود خواهد داشت.
  • سقف‌های عرشه فولادی سبب کاهش ارتفاع بتن بر قالب و میزان میلگرد مصرف شده خواهند شد.

جمع بندی

سقف عرشه فولادی یکی از سقف‌های مدرن و پرکاربردی است که از ورق‌های گالوانیزه مواج و راه راه بدست می‌آید و به علت برخورداری از مزایایی همچون افزایش سرعت نصب، کاهش وزن کلی سازه و لرزش آن و غیره، محبوبیت بسیاری دارد. سقف عرشه فولادی دارای 2 نوع سقفی و زمینی است که نوع اول آن در سقف مورد استفاده قرار می‌گیرد و نوع دوم آن در میان بتن و ورق تحتانی جای‌گذاری می‌شود.

منبع(Resource): What Is Metal Deck? Definition, Types, And Uses Of Metal Decking

سوالات متداول

مزایا و معایب سقف عرشه فولادی چیست؟

مزایا و معایب این سقف‌ها شامل پیچیدگی کاربرد، نصب دشوار، کاهش لرزش سازه، سرعت ساخت بالا، کاهش وزن سازه و غیره می‌باشد.

سقف عرشه فولادی به انگلیسی چه نامیده می‌شود؟

سقف‌های عرشه فولادی به انگلیسی Steel deck roof نام دارد.

تفاوت سقف کامپوزیت و عرشه فولادی چیست؟

تفاوت این دو سقف در امکان استفاده از گل میخ به جای نبشی در عرشه فولادی و اختلاف در میزان مصرف میلگرد می‌شود.