بسته بندی یکی از مهم‌ترین مراحل تولید هر محصولی است. ساخت هر محصول چنان‌چه در بالاترین کیفیت ممکن صورت گیرد اما از طریق بسته‌بندی مناسب، محفاظت نشود، در معرض آسیب بسیاری خواهد بود. صنایع فولادی و آهن آلات نیز از این قاعده مستثنی نیستند. میلگردها که یکی از مقاطع پرکاربرد در صنعت ساختمان سازی به حساب می‌آیند توسط بندیل میلگرد بسته‌بندی می‌شوند. در این محتوا با شاهین فلز سپاهان همراه باشید تا به بررسی دلایل استفاده از بندیل و تعداد شاخه‌های موجود در آن بپردازیم.

بندیل میلگرد چیست؟

بندیل (Bundle) نواری آهنی است که در بسته‌بندی مقاطع فولادی که دارای قطر کمی هستند، کاربرد دارد. این نوار فولادی، هنگامی که برای بسته‌بندی میلگرد استفاده شود، بندیل میلگرد نامیده می‌شود و به حمل و نقل آسان آن کمک می‌کند.

چرا استفاده از بندیل میلگرد مهم است؟

همان‌طور که گفته شد، استفاده از بندیل برای حمل و نقل میلگرد لازم و ضروری است. علاوه بر آن در مقایسه با دیگر روش‌های بسته‌بندی، مقرون به صرفه‌تر است و هزینه کم‌تری دارد.

میلگرد چیست + انواع میلگرد و 4 استاندارد آن

آیا بندیل را می‌توان برای تمام محصولات فولادی به‌کار برد؟

اگرچه بندیل نقش مهمی را در بسته‌بندی ایفا می‌کند، اما برای تمامی مقاطع فولادی کاربرد ندارد. بندیل تنها در مواردی می‌تواند کارآمد باشد که محصول موردنظر شامل مقاطع نازک و یا مقاطع دارای قطر کم مانند میلگرد، لوله‌های نازک و برخی شمش‌ها باشد. قابل توجه است که میلگردهایی که در یک بندیل قرار می‌گیرند، باید دارای طول یکسان باشند.

ضوابط بندیل بندی میلگرد

بندیل بندی میلگردها از طریق 2 روش انجام می‌گیرد. این دو طریق شامل روش‌های شاخه‌ای و کلاف می‌شود. بندیل بندی میلگردها به گرید فولاد و قطر میلگرد وابسته است. میلگردها با توجه به میزان شکل پذیری، آنالیز شیمیایی و خواص مکانیکی آن‌ها از 3 نوع فولاد به دست می‌آیند:

  • فولاد نرم با آنالیز S240
  • فولاد نیمه سخت با آنالیز S340 و S400
  • فولاد سخت با آنالیز S500

با توجه به دسته‌بندی 3 نوع فولاد، میلگردهایی که دارای حداکثر قطر 12 میلی‌متر هستند، از گریدهای S340، S240 و S400 به هر دو روش کلاف و شاخه‌ای دسته‌بندی می‌شوند.

در میلگردهایی که حداقل قطر آن‌ها 14 میلی‌متر است و از گریدهای S340، S240 و S400 هستند، تنها به روش شاخه‌ای بسته‌بندی می‌شوند. قابل ذکر است که بسته‌بندی میلگردهای گرید S500 تنها به روش شاخه‌ای می‌باشد.

بندیل بندی میلگرد
بندیل بندی میلگرد

یکی دیگر از این ضوابط وجود 2 پلاک فلزی، بر روی بندیل‌ها است. اطلاعات موجود روی این 2 پلاک به شرح زیر می‌باشد:

  • وزن بسته که بر حسب کیلوگرم محاسبه می‌شود.
  • علامت استاندارد ملی ایران
  • شماره ذوب یا بهر
  • نشانه تاییدیه کنترل کیفیت از سمت کارخانه تولیدکننده
  • نمره میلگرد
  • نام یا نشان تجاری کارخانه تولیدکننده
  • آرم کارخانه سازنده، نوع آج و روش تولید
  • شماره بسته
  • نوع میلگرد

وزن هر بندیل میلگرد چقدر است؟

بندیل‌ها از لحاظ وزنی دارای مقادیر متفاوتی هستند. این تفاوت وزن وابسته به کارخانه تولیدکننده، تعداد و قطر شاخه‌های میلگرد موجود در هر بندیل است.

برای مثال وزن هر بندیل میلگرد ذوب آهن اصفهان سایز 12 در حدود 4/5 تا 5 تن می‌باشد. قابل ذکر است که وزن میلگردها باید مطابق با استاندارد جهانی موجود در جدول اشتال میلگرد باشد.

هر بندیل میلگرد دارای چند شاخه است؟

هر کارخانه می‌تواند میلگرد خود را با ابعاد مختلفی تولید کند، با این حال این ابعاد برای هر نوع میلگرد باید ثابت و طبق استاندارد مشخصی باشد؛ چراکه با دانستن وزن کلی هر بندیل میلگرد و تقسیم وزن آن بر وزن هر شاخه میلگرد، می‌توان تعداد شاخه‌های میلگرد در هر بندیل محاسبه کرد.

برای محاسبه وزن نیز از همین طریق می‌توان عمل کرد. بدین صورت که از حاصل ضرب تعداد شاخه‌ها در وزن هر شاخه، وزن کلی بندیل به دست می‌آید. به همین علت وزن بندیل‌ها باید طبق استاندارد مشخصی باشد.

نحوه محاسبه تعداد شاخه در هر بندیل
نحوه محاسبه تعداد شاخه در هر بندیل

برای مثال در این قسمت به بررسی تعداد شاخه‌های موجود میلگرد 12 و 14 در هر بندیل آن خواهیم پرداخت.

هر بندیل میلگرد 12 چند شاخه دارد؟

به عنوان مثال، وزن هر بندیل مربوط به کارخانه ذوب آهن اصفهان، حدود 4/7 تن در نظر گرفته شده است؛ در نتیجه آن، وقتی یک بندیل میلگرد 12 داشته باشیم، با توجه به این‌که وزن هر شاخه در استاندارد ذوب آهن 10/5 کیلوگرم اعلام شده است، با تقسیم وزن تناژ محصول بر وزن هر شاخه، تعداد شاخه‌های آرماتور در هر بندیل میلگرد 12 از این کارخانه، تعداد 447 شاخه در هر بندیل خواهد بود.

 هر بندیل میلگرد 14 چند شاخه دارد؟

همانند میلگرد 12 محاسبه تعداد شاخه میلگرد 14 نیز به همان صورت است. به این صورت که وزن هر بندیل مربوط به کارخانه ذوب آهن اصفهان که در حدود 4/7 تن می‌باشد، وزن هر شاخه آن نیز 15 کیلوگرم اعلام شده است. بنابراین با تقسیم وزن تناژ محصول بر وزن هر شاخه به تعداد 313 شاخه در هر بندیل می‌رسیم.

حداقل تعداد بندیل در هر بسته چقدر است؟

به طور کلی هر بسته میلگرد باید دارای حداقل 4 عدد میلگرد باشد. البته باید توجه داشت، به جز میلگردهای سایز بالاتر از 11، باید به یک تیرآهن و یا مقطعی دیگر بر روی کامیون تحویل بار بسته شوند.

در زیر جدول بندیل میلگرد تولید شده بر اساس استاندارد ASTM برای سایزهای پرکاربرد در طول شاخه 12 متری آورده شده است.

سایز میلگردتعداد میلگرد در هر بندیل
817-19
1012-13
129
147
165
203
251

نکاتی برای نگهداری میلگرد

مهم است که پس از خرید و بارگیری میلگرد، نگهداری آن به طریق درستی انجام پذیرد تا آسیبی به میلگردها وارد نشود. به عنوان مثال در بسته‌بندی میلگرد ذوب‌آهن اصفهان، برای آسان شدن بارگیری و حمل و نقل آسان، از ۵ تسمه و ۳ حلقه خاموت استفاده می‌شود.

پس از بارگیری محصول، جهت تحویل به مشتری به آدرس موردنظر ارسال می‌شود. خریدار نیز باید پس از دریافت سفارش خود، به جهت اطمینان از سالم بودن محصول، آن را به دقت بررسی نماید. درنهایت پس از اطمینان یافتن از سلامت کالا و رضایت، دستور تخلیه بار داده می‌شود.

عدم پوشش و زنگ زدگی میلگرد
عدم پوشش و زنگ زدگی میلگرد

به جز آن، برای اطمینان بیشتر، محاسبه وزن بار دریافتی و مطابقت دادن آن با وزن درج شده در فاکتور، ضروری است. مرحله بعدی، نگهداری میلگردها است. توجه به تعدادی از نکات، می‌تواند به نگهداری شما از محصول و افزایش طول عمر آن، کمک شایانی کند.

این نکات به شرح زیر هستند:

  • پس از تحویل میلگرد باید در محلی پاکیزه و عاری از هرگونه رطوبت نگهداری شود؛ در غیر این صورت، میلگرد به علت قرارگیری در رطوبت، دچار زنگ‌زدگی می‌شود.
  • در صورت تماس میلگرد با موادی مانند چربی، روغن، رنگ، ضدزنگ و غیره، حتما باید قبل از به‌کارگیری میلگرد در سازه، مواد را از سطح آن پاک‌سازی نمود.
  • میلگردها به جهت محافظت از آسیب دیدن، نیازمند کاوری از برزنت و یا پلاستیک هستند. اگر این اقدام صورت نگیرد، علاوه بر زنگ‌زدگی، موجب کاهش اتصال چسبندگی میلگرد با بتن می‌شوند. در نتیجه آن، خوردگی افزایش پیدا کرده و استحکام ساختمان پایین می‌آید.
  • در نگهداری میلگردها باید دقت شود که نباید انبار آن‌ها بر روی زمین باشد. غالبا برای جلوگیری از تماس میلگرد با خاک و آب، از چوب استفاده می‌کنند.
  • شرایط ایده‌آل برای میلگرد‎هایی که دارای قطرهای متفاوتی هستند، آن است که به‌صورت جداگانه در انبار نگهداری شوند.
  • مهم است که محل نگهداری میلگردها در محیطی باشد که امکان صدمه یا ضربه در آن وجود نداشته باشد.
  • به جز مجزا کردن میلگردهای دارای قطرهای مختلف، میلگردهای ساخت کارخانه‌های مختلف را نیز باید جدا از یک‌دیگر انبار کرد؛ چراکه ممکن است کنترل کیفت آن‌ها با مشکل مواجه شود. در این موارد، نصب یک تابلو و یا نشان، برای ثبت نوع، سایز و کارخانه تولیدکننده میلگرد در محل انبار و نگهداری میلگردها می‌تواند کمک‌کننده باشد.
  • در هنگام حمل و نقل میلگردها باید از خم‌شدگی آن‌ها جلوگیری شود.
  • علاوه بر موارد ذکر شده، رعایت نکات ایمنی برای حفظ سلامت کارگران در هنگام تخلیه بار نیز از جمله موارد بسیار مهمی است که باید به آن توجه‌های لازم صورت بگیرد.

سخن پایانی

در این محتوا به بررسی بندیل میلگرد، بندیل بندی، اهمیت آن و نکات مربوط به مصارف آن پرداختیم. بندیل که از محصولات مقرون به صرفه به شمار می‌آید، به جهت محافظت از میلگرد به کار برده می‌شود. توجه به محصول مصرفی و انتخاب درست آن برای بندیل بندی، اگر به درستی انجام شود، می‌تواند قطعه را در برابر تمامی آسیب‌ها محافظت نماید.

منبع(Resource): BUNDLING OF REBARS

سوالات متداول

بندیل میلگرد چیست؟

بندیل میلگرد قطعه‌ای پلاستیکی و یا آهنی است که اگر برای بسته‌بندی میلگرد استفاده شود، بندیل میلگرد نامیده می‌شود.

وزن هر بندیل میلگرد چقدر است؟

به طور کلی و صرف نظر از کارخانه تولیدکننده، وزن هر بندیل میلگرد بین 2 تا 5 تن می‌باشد.

هر بندیل میلگرد 14 چند شاخه است؟

با توجه به محاسبات انجام شده، تعداد 313 شاخه در هر بندیل 14 است.