میلگرد فولادی به میلهای توپر اطلاق میگردد که برای افزایش مقاومت کششی سازه و افزایش توان ساختمان در تحمل بارهای وارده، به صورت مجزا و یا به شکل بتن مسلح بکار گرفته میشود. انواع گوناگونی از میلگرد با اهداف و کاربریهای مختلف در کارخانههای فولادی ساخته و به بازار عرضه شده و نهایتا هر کدام به نحوی به بهبود مقاومت ساختمان کمک میکنند.
میلگرد استیل نیز در دستهبندی انواع میلگرد جا میگیرد و کاربردهای بسیاری را به خود اختصاص میدهد. این میلگرد علاوه بر برخورداری از مقاومت بالا، به علت ویژگی ضدزنگی آن، مورد توجه بسیاری از افراد قرار گرفته است. در مقاله پیش رو قصد داریم ضمن معرفی کامل میلگردهای استیل، گریدهای مختلف و کاربرد هر کدام را نیز بررسی نماییم.
میلگرد استیل چیست؟
میلگرد استیل به انگلیسی Steel Rebar نامیده میشود و یکی از پرکاربردترین انواع میلگرد به حساب میآید. این میلگرد به علت آنکه ضدآب، ضدزنگ و ضدخوردگی است، در میان مصرفکنندگان دارای محبوبیت بسیاری میباشد.
در این میلگرد از ترکیب عناصری همچون کروم، نیکل، مولیبدن، نیتروژن و کمی کربن استفاده میشود. در دستهبندی کلی میلگردهای استیل دارای انواع استنلس استیل یا ضدزنگ و استیل کربن میشوند.
میلگرد استنلس استیل
میلگرد استنلس استیل (به انگلیسی Stainless Steel) از آلیاژ سری 300 تولید میگردد. پرکاربردترین انواع این سری شامل میلگرد استنلس استیل 304 و 316 میشود که علاوه بر آنکه نسبت به اکسایش مقاوم است و امکان بکارگیری آن در محیطهای مرطوب را فراهم میسازد، در برابر انواع عملیاتهای حرارتی همچون پلاسما، جوشکاری و غیره از خود مقاومت قابل توجهی نشان میدهد.
همچنین به علت آنکه در ساخت این میلگرد مقادیر بالایی از نیکل و کروم وجود دارد، دچار اکسیدگی نشده و دارای خاصیت مغناطیسی نخواهد بود. افزون بر موارد ذکر شده، میلگرد استنلس استیل در ماشین کاری دارای دقت و کیفیت بالایی میباشد.
میلگرد استیل کربن
این میلگرد از آنجایی که دارای استحکام و مقاومت قابل توجهی میباشد، در ساختمان سازی و آرماتوربندی بکار گرفته میشود. همچنین به علت خاصیت انعطافپذیری در صنایع نفت، پتروشیمی و کشاورزی استفاده میشود. برخلاف نوع قبل این میلگرد مناسب مکانهای مرطوب نیست و دچار اکسایش میشود.
چگونه میتوان میلگرد استیل ضدزنگ را از میلگرد استیل کربنی تشخیص داد؟
احتمالا به این امر واقف باشید که شکل ظاهری میلگرد استیل ضدزنگ و میلگرد استیل کربن شبیه به هم بوده و تشخیص آنها از روی ظاهر امکان پذیر نخواهد بود. بنابراین از یک روش آسان برای تشخیص آنها از همدیگر استفاده میشود که بکارگیری آهن ربا میباشد.
میلگرد استیل ضدزنگ به علت آنکه نیکل و کروم زیادی دارد، خاصیت مغناطیسی آهن را از بین میبرد. به همین علت آهنربا آن را جذب نمیکند. از طرفی میلگرد استیل کربن خاصیت مغناطیسی قابل توجهی دارد و به آهنربا جذب میشود. به همین جهت میلگرد استیل ضدزنگ اصطلاحا نگیر، و میلگرد استیل کربن در اصطلاح، بگیر نام میگیرد.
انواع میلگرد استیل کدام است؟
تقسیمبندی انواع میلگردهای استیل شامل موارد زیر میشود:
- استیل بگیر– میلگرد استیل بگیر یا مغناطیسی شامل گریدهای 431، 420 و 410 میشود. این نوع از میلگرد به علت دارا بودن عنصر کروم، جذب آهن ربا خواهند شد. از میلگرد 420 در مکانهایی که امکان اصطکاک وجود داشته باشد، استفاده میکنند. این نوع میلگرد دارای استحکام و انعطافپذیری قابل توجهی بوده؛ به همین جهت در ساختمان سازی، آرماتوربندی، صنعت کشاورزی، پتروشیمی و غیره کاربرد دارد.
- استیل نگیر– این میلگرد از گرید 400 ساخته میشود و به علت آنکه جذب آهنربا نمیشود، اینگونه نامگذاری شده است.
- استیل نسوز– میلگردهای استیل نسوز شامل گریدهای 309، 310 و 321 میشوند و به علت دارا بودن مقادیر بالای کروم و نیکل، نسبت به حرارت بالا بسیار مقاوم هستند. میلگرد گرید 321 از دیگر انواع، دارای مقاومت بالاتری است.
- استیل آلیاژی– میلگرد استیل آلیاژی علاوه بر فلزاتی همچون نیکل و کروم، از آلیاژهای آلومینوم و مس تشکیل میشود. انواع میلگردهای آلیاژی شامل ck55، ck45،st52 ،mo40 ، ck10 و ck60 میشوند.
میلگرد استیل چگونه تولید میشود؟
برای تولید میلگردهای استیل، در کارخانههای فولاد از قراضه استفاده میشود و فرآیند تولید آنها شامل مراحل زیر میشود:
- قراضهها ابتدا در کوره قوس که کورهای الکتریکی با نرخ ذوب بالا میباشد، حرارت میدهند.
- پس از آن مواد به کورههایی به نام کوره خلا (VOD) یا کوره تحت گاز خنثی (AOD) به کوره اضافه مینمایند.
- سپس، عناصر آلیاژی همچون نیکل، کروم و غیره، به مواد قبلی اضافه شده و به کمک فرآیند ریختهگری پیوسته، مقاطع میانی استیل را تولید مینمایند.
- در این مرحله، مواد مذاب فولاد ضدزنگ، از یک قالب مسی آبگرد گذر کرده و حالت نیمه جامد پیدا میکنند.
- مرحله ریختهگری تا دستیابی به انجماد کامل، ادامه مییابد.
- نهایتا در مرحله نوردکاری، به کمک غلتکهای مخصوص، این مواد به شکل میلگرد درمیآیند و روانه بازار میشوند.
موارد استفاده میلگردهای استیل چیست؟
پیشتر به معرفی انواع میلگردهای استیل پرداختیم. حال قصد داریم موارد استفاده هر یک را به تفکیک بررسی نماییم:
- میلگرد استنلس استیل در صنعت موادغذایی
صنعت مواد غذایی به علت آنکه در تماس مستقیم با خوراک انسانها میباشد، از مهمترین صنایع به حساب میآید. به همین خاطر از میلگرد استیل ضدزنگ برای ساخت دستگاههای صنایع غذایی استفاده میکنند. در صنعت مواد غذایی لازم است از آلیاژهای 304 و 316 استفاده گردد تا مقاومت کافی ایجاد شود.
- میلگرد استنلس استیل در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی
مواد و تجهیزاتی که در صنایع پتروشمی مورد استفاده قرار میگیرند، به علت آنکه تحت عملیاتی همچون فرآوری، حفاری و غیره قرار دارند، دچار خوردگی میشوند. هنگامی که عملیات حفاری اجرا میگردد، از مایعات اسیدی استفاده شده که سبب ایجاد خوردگی میشوند. به همین علت در چنین مواردی از میلگرد استنلس استیل استفاده میشود؛ چراکه نسبت به فشار، اسیدیته و دما مقاومت بالایی از خود نشان میدهند. به علت آنکه نفت خام دارای سولفید هیدروژن و گوگرد میباشد، عدم استفاده از لولههای ضدزنگ سبب از بین رفتن این مقاطع خواهد شد.
- میلگرد استیل کربن در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی
از میلگردهای استیل کربن در ساخت تجهیزات صنعت نفت استفاده میشود. این تجهیزات با نفت خام و یا مواد اسیدی در تماس نیستند و در مواردی نیاز به جوشکاری دارند. به همین علت از میلگردهای استیل کربن در این موارد استفاده میشود.
- میلگرد استیل کربن در ساختمان سازی
استیل کربن به علت مقاومت بالا و انعطافپذیری در ساختمانسازی و ساخت انواع اسکلت فلزی کاربرد بسیاری دارد و بکارگیری آن سبب افزایش مقاومت ساختمان و بتن ریزی خواهد شد.
جدول وزن میلگرد استیل
وزن میلگردهای استیل در جدول زیر به تفکیک آمده است:
ضخامت (میلیمتر) | وزن هر متر (کیلوگرم) |
۳۰ | ۵.۵ |
۳۲ | ۶.۳۱ |
۳۵ | ۷.۵۵ |
۳۸ | ۸.۹ |
۴۰ | ۹.۸۶ |
۴۲ | ۱۰.۸۷ |
۴۵ | ۱۲.۴۸ |
۵۰ | ۱۵.۴۱ |
۵۵ | ۱۸.۶۵ |
۶۰ | ۲۲.۱۹ |
۶۵ | ۲۶.۰۵ |
۷۰ | ۳۰.۲۱ |
۷۵ | ۳۴.۶۸ |
۸۰ | ۳۹.۴۵ |
۸۵ | ۴۴.۵۴ |
۹۰ | ۴۹.۹۳ |
۹۵ | ۵۵.۶۴ |
۱۰۰ | ۶۱.۶۵ |
مزایای استفاده از میلگرد استیل چیست؟
بکارگیری میلگردهای استیل در صنایع با مزایای زیر همراه است:
- سازههای تولیدی با میلگرد استیل احتیاج به تعمیر و نگهداری پایین دارند و طول عمر آنها به جهت مقاومت بالا در برابر خوردگی، قابل توجه است.
- میلگرد استیل مقاومت قابل توجهی نسبت به اسیدیتههای مختلف در بتن نشان میدهد.
- میلگردهای استیل را میتوان به کمک اتصالات یا جوشکاری مورد استفاده قرار داد. میلگرد استیل به علت آنکه یک فولاد زنگ نزن آستنیتی به حساب میآید، نسبت به تغییرات دمایی مقاوم میباشد.
- به علت مقاومت بالای میلگرد استیل در برابر حرارت، در صنایع گوناگونی مورد استفاده قرار میگیرد.
- نفوذپذیری مغناطیسی پایین میلگرد استیل سبب آن شده که بتوان این میلگرد را در پروژههای تحت تاثیر اختلالات میدانهای الکترومغناطیسی ایجاد شده از منابعی غیر از منابعی که مستقیما مورد نیاز پروژه است، استفاده کرد.
جمع بندی
میلگرد استیل یکی از انواع میلگردهای پرکاربرد در صنایع مختلفی همچون پتروشیمی، ساختمان سازی، صنعت مواد غذایی و غیره بوده و در انواع بگیر، نگیر، نسوز و آلیاژی به تولید میرسد. میلگردهای استیل یا به صورت استنلس استیل (ضدزنگ) و یا به صورت کربنی تولید میشوند و دارای مزایایی همچون مقاومت نسبت به خوردگی، مقاومت نسبت به حرارت، ایجاد استحکام قابل توجه و غیره میباشد.
منبع(Resource): Reinforcing Steel
سوالات متداول
انواع میلگرد استیل کدام است؟
میلگردهای استیل دارای انواع استنلس استیل و کربنی میشوند.
روش تشخیص میلگرد ضدزنگ از کربنی چیست؟
برای تشخیص این 2 میلگرد از یک قطعه آهنربا استفاده میشود؛ بدین صورت که آهنربا جذب میلگرد ضدزنگ نشده و جذب میلگرد کربنی میشود.
کاربرد میلگرد استیل چیست؟
از انواع میلگردهای استیل در صنعت پتروشیمی، موادغذایی ساختمان سازی و غیره استفاده میشود.