یکی از مهمترین دلایلی که در کشور ایران کارخانههای مختلفی در حوزه تولید فولاد و مقاطع فولادی فعالیت میکنند، وجود بالای منابع سنگ آهن، آهن اسفنجی و زغال سنگ است. مصرفکنندگان میلگرد نیز به علت تعدد تولیدکنندگان میلگرد، مطابق با نیاز و استانداردهای ذهنی خود، یکی از کارخانجات را برای تامین میلگرد خود درنظر میگیرد. اما چگونه میتوان میلگرد کارخانههای مختلف را از یکدیگر تشخیص داد؟
این امر تنها با حک علائم اختصاری میلگرد توسط کارخانههای مختلف امکانپذیر خواهد بود. در مطلب پیش رو مطالبی مفید در ارتباط با لزوم حک علامتهای اختصاری بر سطح میلگرد و نحوه نامگذاری آنها ارائه شده است. همچنین در انتها نیز به شرح و معرفی کارخانههای تولیدکننده میلگرد در ایران و علامت اختصاری آنها خواهیم پرداخت.
میلگرد در ساختمان سازی و علائم اختصاری میلگرد
میلگردهای فولادی یکی از اجزای جدانشدنی از ساختمان سازی و بهطور کلی صنعت عمران به حساب میآیند. با بکارگیری میلگرد در ساختمان و بتن، مقاومت کششی افزایش و بهطور کلی استحکام سازه بهبود پیدا خواهد کرد.
میلگردها بر سطح خود علاوه بر برجستگیهایی تحت عنوان آج، دارای نشانههایی اختصاری هستند. به عبارتی علائم اختصاری میلگرد نشاندهنده مشخصات فنی این مقطع میباشد. این مشخصات شامل برند کارخانه تولیدکننده، نوع میلگرد و ویژگیهای مکانیکی همچون ضخامت آن میشود.
همچنین تولیدکنندگان به همراه میلگرد فولادی، گواهینامه فنی آن را نیز به خریدار ارائه مینمایند که شامل مواردی مانند تعیین کارخانه تولیدکننده، شماره گواهینامه و تاریخ صدور، مشخصات میلگرد، شماره بهر یا ذوب، قطر اسمی میلگرد، طول اسمی شاخه، تعداد بسته، ویژگیهای شیمایی و مکانیکی، رنگ میلگرد و نوع علائم بکار رفته در پلاکها میشود. کارخانههای تولیدکننده میلگرد از علائم اختصاری زیر برای نمایش مشخصات این مقاطع استفاده مینمایند:
- FYK – تنش تسلیم بر مبنای آماتور و برحسب مگا پاسکال
- OBS . FSU – مقاومت گسیختگی میلگرد بر مبنای مگا پاسکال
- FY . OBS – تنش تسلیم بر مبنای مگا پاسکال
- ɸ – قطر اسمی مقاطع آجدار
- Ø – قطر اسمی مقاطع ساده و بدون آج
- D1 – قطر زمینه مقاطع آجدار بر اساس میلی متر
- D2 – قطر خارجی مقاطع آجدار بر اساس میلی متر
- Db – قطر اسمی مقاطع ساده و آجدار بر اساس میلی متر
- L – طول هر شاخه میلگرد آماتور بر اساس میلی متر
- S – سطح مقطع اسمی بر اساس میلی متر مربع
لزوم درج علائم اختصاری میلگرد چیست؟
در کشور ایران به علت وجود تولیدکنندههای بسیار میلگردهای فولادی، امکان تولید و عرضه میلگردهای غیراستاندارد و تقلبی وجود دارد. برای آنکه بتوان میلگرد باکیفیتی را خریداری نمود، لازم است به برند تولیدکننده توجه داشت که نشان از اصالت کالا دارد. به عبارت دیگر وجود علائم اختصاری میلگرد به نوعی نشاندهنده کیفیت میلگرد و تولید آن مطابق با استانداردهای لازم میباشد. بهطور کلی، میتوان اهداف حک علائم اختصاری میلگرد را در موارد زیر جست و جو نمود:
- اطمینان از اصالت میلگرد و کیفیت آن با توجه به نام سازنده
- امکان تفکیک میلگرد کارخانههای مختلف از همدیگر در انبارهای بزرگ
- تسهیل فرآیند بازرسی فنی محصولات فولادی
- تعیین میزان مقاومت کششی براساس روش تولید میلگرد
نامگذاری میلگردها چگونه انجام میشود؟
نامگذاری علائم اختصاری میلگرد، ترتیب و مفاهیم خاصی را به دنبال دارد. بهطور معمول پس از نام مختصر شده کارخانه، دو حرف دیگر نیز وجود دارد که حرف اول نوع آج و حرف دوم تعیین کننده طریقه تولید است. لازم به ذکر است که چنانچه در علائم اختصاری میلگرد حروف CO مشاهده گردد، نشان دهنده کمپانی میباشد.
همانگونه که گفته شد، میان علائم اختصاری میلگرد، حروفی نیز به تعیین روش ساخت اختصاص داده شده است. به عنوان مثال حرف انگلیسی T نشاندهنده تولید میلگرد به روش ترمکس، حرف انگلیسی U نشاندهنده تولید میلگرد به روش آلیاژسازی و حرف انگلیسی A نشاندهنده تولید میلگرد به روش استاندارد مندرج در شناسه محصول میباشد. علائم حک شده بر سطح میلگرد طبق استاندارد ملی ایران، در برگیرنده مشخصههای زیر است.
- برند کارخانه تولیدکننده به صورت کامل و یا مخفف
- اندازه و قطر میلگرد (8، 10، 12، 14، 16، 18، 20، 22، 22، 25، 28، 30، 32، 34، 36، 38 و 40)
- استاندارد ساخت و ترکیبات شیمیایی میلگرد
كد نشانه گذاري میلگرد
علائم اختصاري درج شده بر سطح ميلگردهاي آجدار به دو بخش دستهبندی میشوند:
- كد نشانهگذاري مشخصه
- كد نشانه گذاري فرآيند توليد ميلگرد آجدار
لازم به ذکر است که عناصر آلیاژی مختلفی همچون Cu، Ni، Cr، Mo،V، Nb، Ti و Zr در صورت لزوم و نیاز خریدار به میلگرد اضافه میشوند.
چه مشخصاتی در پلاک میلگردها درج میشود؟
همانطور که پیش از این بیان کردیم، علاوه بر آنکه علائمی بر سطح میلگرد حک میشود، به همراه بندیل میلگرد نیز پلاکی به شخص خریدار تحویل میگردد. پلاکها اطلاعاتی نظیر شماره بسته، نوع و نمره میلگرد، وزن بسته، شماره ذوب، تاییدیه کنترل کیفیت از سمت برند تولیدکننده، کارخانه تولیدکننده و علامت استاندارد ملی ایران را شامل میشوند.
نشانه گذاری بر سطح میلگرد آجدار با چه ترتیبی صورت میگیرد؟
برای آن که بتوان به صورت دقیق از مشخصات میلگرد آجدار مطلع شد، لازم است علائم درج شده بر سطح با ترتیب مشخصی حک شود. به این صورت که اولین حرف از سمت چپ نشان تجاری تولیدکننده را مشخص مینماید، پس از آن کد مربوط به مشخصه درج میشود و در آخرین حرف نیز کد مرتبط با چگونگی فرآیند تولید حک میگردد. به عبارتی برای شناسه کد درج شده بر سطح میلگردهای آهنی، اعمال دو مرحله زیر ضروری میباشد:
- تشخیص كد علامت حك شده از ميان يكي از علائم F، S، H، C، L و J روي میلگرد طبق استاندارد ملي تعريف شده به شماره 3132
- شناسایی و تعیین طریقه توليد محصول از روي يكي از سه علائم A،U وT حك شده مطابق با جدول استاندارد ملي 3132
روش خوانش علائم اختصاری میلگرد
دو حرف انتهایی درج شده بر سطح میلگرد به نوع آج و روش تولید آن اختصاص داده میشود. در این دو حرف، حرف اول تعیین کننده نوع آج و حرف بعدی، روش تولید میلگرد را مشخص مینماید. لازم به ذکر است که احتمال حک حروف دیگری نیز پیش از این دو حرف وجود دارد که وابسته به کارخانه تولید کننده میباشد. علائم درج شده بر سطح میلگرد که به تشخیص بهتر مشخصات میانجامد، شامل موارد زیر میشود:
J- میلگرد آجدار مارپیچ، سایز آج 340
L- میلگرد آجدار مارپیچ، سایز آج 350
C- میلگرد آجدار جناغی، سایز آج 400
H- میلگرد آجدار جناغی، سایز آج 420
S- میلگرد آجدار مرکب، سایزآج 500
F- میلگرد آجدار مرکب، سایز آج 520
علائم اختصاری کارخانههای تولیدکننده میلگرد در ایران
همانگونه که پیش از این اشاره کردیم، کشور ایران به علت تعدد منابع زغال سنگ و سنگ آهن که ماده اولیه فولادسازی به حساب میآیند، دارای مراکز و کارخانههای بسیاری میباشد که در زمینه ساخت مقاطع فولادی فعالیت میکنند. به همین خاطر برای تعیین تفاوت و نشان دادن تمایز میان تولیدکنندگان مختلف، هر کارخانه علامت اختصاری مربوط به خود را بر روی میلگرد حک و درج مینماید که در ادامه به معرفی هر یک خواهیم پرداخت.
| کارخانه تولیدکننده میلگرد | علامت اختصاری کارخانه تولیدکننده |
| میلگرد ذوب آهن اصفهان | ESCO |
| میلگرد نیشابور | KSC-CO |
| میلگرد راد همدان | RAD |
| میلگرد امیرکبیر | AKS |
| میلگرد فایکو | FAICO |
| میلگرد میانه | FF |
| میلگرد آریا ذوب | ARIA |
| میلگرد ابهر | KFA |
| میلگرد آریان فولاد | AS |
| میلگرد روهینا | ROUHINA |
| میلگرد هیربد | HIRBOD |
| میلگرد فولاد زرین میاندواب | – |
| میلگرد نیک صدرای توس | NS CT |
| میلگرد فولاد سپید فراب کویر | KAVIR |
| میلگرد گروه ملی صنعتی فولاد ایران | GCT |
| میلگرد صبا فولاد زاگرس | SFZCT |
| میلگرد پرشین فولاد | PSG |
| میلگرد صنایع فولاد کاوه تیکمه داش (آذر امین) | SFK |
| میلگرد فولاد آناهیتا گیلان | AGJU برای سایز 8-10 و AGCT برای سایز 12-32 |
| میلگرد مجتمع فولاد شاهین بناب | BS |
| میلگرد جهان فولاد غرب (سیما فولاد جهان) | SFJ |
| میلگرد گروه صنعتی فولاد یزد | YRM |
| میلگرد فولاد شمش سپهر | SSS |
| میلگرد فولاد سیرجان حدید جنوب | sirjan |
| میلگرد ظفر بناب | ZN CT |
| میلگرد فولاد کویر کاشان | Kavir TH |
| میلگرد فولاد اروند | ARVAND CT |
| میلگرد فولاد الماس تاکستان | AT JU |
| میلگرد فولاد ایوان | ISCO CT |
| میلگرد فولاد مهیار اردبیل | MIM CT |
| میلگرد فولاد هشترود | FSD CT |
| میلگرد فولاد قائم پروفیل رازی (شهرضا) | GHAEMPR CT |
| میلگرد آذر فولاد امین | AFA CT |
| میلگرد مجتمع فولاد ارگ تبریز | FAT |
| میلگرد فولاد احرامیان یزد | YRM CT |
| میلگرد فولاد نورد گیلان (حسن رود) | NFGCO UJ |
| میلگرد سرمرد ابرکوه یزد | SAIS CT |
| میلگرد صنایع فولاد کرمان | KSMRCO |
| میلگرد فولاد معراج البرز گلستان | SMG |
| میلگرد فولاد قزوین | JSPL |
برای توضیحات و اطلاعات کاملتر در مورد علائم اختصاری میلگرد همه کارخانه ها، به لینک درج شده مراجعه نمایید.
جمع بندی
میلگردها یکی از مقاطع فولادی پرکاربرد در صنایع مختلفی مانند عمران و معماری به حساب میآیند و در ایران توسط کارخانههای مختلفی به تولید میرسند. علائم اختصاری میلگرد شامل مشخصاتی همچون برند کارخانه تولید کننده، مشخصات فنی، نوع میلگرد و غیره میشود. وجود علائم اختصاری میلگرد، نشاندهنده اصالت و کیفیت آنها بوده و هر کارخانه دارای علائم مخصوص به خود میباشد. این علائم یا به صورت نام کامل کارخانه و یا به صورت مخفف درج میشوند.
منبع(Resource): EMBOSSED METAL PLATES, FOR STEEL REBAR BUNDLES IDENTIFICATION
سوالات متداول
علامت اختصاری میلگرد ابهر چیست؟
علائم اختصاری میلگرد ابهر با حروف KFA نمایش داده میشود.
جدول علامت اختصاری میلگرد شامل چه مواردی میشود؟
جدول علائم اختصاری میلگرد شامل علائم اختصاری کارخانجات تولیدکننده بوده و تفکیک آنها را از یکدیگر تسهیل مینماید.
علامت اختصاری میلگرد زاگرس چیست؟
علائم اختصاری میلگرد زاگرس SFZCT میباشد.
