لوله در تعریف به مقطعی بسته و استوانهای شکل گفته میشود که درون آن توخالی و دارای مقطعی دایرهای باشد. جنسهای مختلفی از لوله همچون فولاد در بازار به فروش میرسد که به علت برخورداری از مقاومت قابل توجه، کاربرد آنها تنها محدود به یک محل نمیشود.
همچنین به تناسب مکان مورد استفاده، از جنسهای مختلفی از لوله استفاده میکنند. به عنوان مثال هنگامی که لوله در تماس دائمی با آب باشد، لازم است به صورت ضدزنگ ساخته شود. صنعت ساختمان سازی نیز، انواع مورد نیاز خود را میطلبد. به همین جهت برآنیم تا در ادامه مطلب به معرفی انواع لوله های ساختمانی بپردازیم.
لوله در ساختمان سازی
لولههای آهنی و غیرآهنی یکی از اجزای لایفنک صنعت عمران و ساختمان سازی به حساب میآیند؛ چراکه علاوه بر بکارگیری در اسکلت سازه، در لوله کشی یک ساختمان و انتقال سیالات مختلف نیز کاربرد دارند. به تناسب آنکه از لوله در کدام قسمت ساختمان استفاده شود، انواع مختلفی را بکار میگیرند. پس از این، این موارد را بیشتر بررسی خواهیم کرد.
انواع لوله های ساختمانی کدامند؟
همانطور که پیش از این اشاره کردیم، به علت آنکه در قسمتهای مختلفی از یک ساختمان نیاز به لوله است، از انواع مختلف این مقطع استفاده میشود که هر کدام دارای مشخصات و مزایای منحصر به خود هستند. این موارد به شرح زیر میباشند:
لوله چدنی
لوله چدنی یکی از انواع لوله های ساختمانی پرکاربرد است که از چدن ریختهگری تولید میشود و در لولهکشی فاضلاب کاربری دارد. این لوله جزو لولههای تاسیساتی بوده و نسبت به لوله آب گالوانیزه، به میزان کمتری دچار فرسودگی میشود.
لولههای چدنی در عین آنکه نصب زمانبر دارند، نسبت به موادشیمیایی مقاوم نیستند و به علت وزن بالا، دارای حمل و نقل دشواری میباشند، از مزایای زیر برخوردار هستند:
- لوله چدنی نسبت به لوله گالوانیزه امکان وقوع فرسودگی پایینتری دارد.
- قیمت لولههای چدنی از آهنی مناسبتر است.
- نسبت به فشار وارد شده، مقاومت خوبی از خود نشان میدهند.
- از دیگر مزایای این لوله میتوان به رفع گرفتگی آن به کمک دستگاه تراکم هوا اشاره نمود.
لوله مسی
لوله مسی از دیگر انواع لوله های ساختمانی محسوب میشود که دارای ظاهری قرمز و مات یا براق است و در بازار در 2 شکل سخت و انعطافپذیر توزیع میگردد. از انواع سخت لوله مسی در لوله کشی آب آشامیدنی و فاضلاب خانگی و از انواع منعطف لوله مسی در لوله آب ورودی یخچال و ماشین ظرفشویی استفاده میکنند.
بهطور معمول ضخامت لولههای مسی سخت را با حروفی همچون K، L و M نشان میدهند. از مشکلات لولههای مسی میتوان به قیمت بالا، احتمال سوراخ شدگی در مرور زمان و یا آسیب در اثر یخزدگی اشاره نمود.
لوله های سربی
لوله سربی به علت آنکه تشعشعات رادیواکتیو را از خود عبور نمیدهد، در انتقال فاضلاب آزمایشگاهی و سمی کاربرد دارد. به همین جهت استفاده از این لوله، امنیت بالایی را فراهم مینماید.
لوله پی وی سی
لوله پی وی سی، لولهای پلیمری است و به علت برخورداری از انعطافپذیری بالا، دچار شکستگی یا ترکخوردگی نمیشود و علاوه بر وزن و قیمت پایین، نصب آسان دارد. لولههای پی وی سی در رنگهای مختلفی همچون زرد، سفید و خاکستری تولید میشوند و دارای خواص مکانیکی قابل توجه هستند.
لوله پی وی سی نسبت به محیط اسیدی و قلیایی استحکام خوبی دارد و مقدار رسوب و گرفتگی آن به علت برخورداری از سطح صیقلی، پایین است. همچنین این لولهها رنگ و بوی آب را تغییر نمیدهند. با این وجود نسبت دمای بسیار بالا و بسیار پایین، مقاومت کمی از خود نشان میدهند.
لوله سی پی وی سی
لوله CPVC یا پلی وینیل کلراید، لولههایی پلاستیکی به رنگ سفید و کرم رنگ است و به جهت آنکه سختی زیاد و قیمت پایین دارد، در فشار و دمای بالا کاربرد خواهد داشت. همچنین به جهت توزیع آب سرد و گرم نیز از لولههای سی پی وی سی استفاده مینمایند.
لوله پلی اتیلن
لوله پلی اتیلن یا لوله PE، از ترموپلاستیکی به نام پلی اتیلن به تولید میرسد و دارای انعطافپذیری قابل توجهی میباشد. این لوله علاوه بر آنکه قیمت مناسبی دارد، دارای هزینه پایین نگهداری میباشد، نسبت به ضربه و فشار مقاوم است و دارای خواص هیدرولیکی مناسبی میباشد.
این لولهها معمولا به رنگ مشکی هستند و برای لوله زیرزمین یا سینک آشپزخانه کاربرد دارند. همچنین در انتقال فاضلاب، آب آشامیدنی، آبرسانی شهری، مزارع و غیره نیز کاربرد کاربرد. از جمله معایب این لوله میتوان به عدم مقاومت آن در برابر دما اشاره کرد. با این وجود نسبت به فشار، مستحکم هستند. لازم به ذکر است که روش اتصال این لوله به دو صورت جوشکاری فیوژن و اتصالات فیتینگی است.
لوله پلیپروپیلن
لوله پلیپروپیلن، یکی از انواع لوله های ساختمانی است که سبز یا سفید رنگ بوده و از پلاستیک فشرده تولید میشود. به همین ترتیب، دارای وزن کمی میباشند و نصب و جابجایی آسانی دارند. از دیگر مزایای این لوله میتوان به مقاومت بالا نسبت به خوردگی، یخ زدگی، فشار، پوسیدگی و غیره اشاره نمود. در بازار آهن، لوله پلی پروپیلن با نام لوله تک لایه یا لوله PP نیز شناخته میشود.
لوله گالوانیزه
لوله گالوانیزه یا Galvanized Pipe لولهای خاکستری رنگ و تات حدودی براق است که از آبکاری لوله فولادی با فلز روی حاصل میشود. لوله گالوانیزه به عبارتی طی فرآیند گالوانیزاسیون به تولید میرسد و استفاده از آن با مزایای زیر همراه است:
- مقاومت بالا نسبت به ضربه و فشار
- دارای طول عمر زیاد
- عدم نیاز به رنگ کاری
- امکان جوشکاری بدون افت کیفیت
- دارای قیمت نسبتا مناسب
- مقاومت نسبت به زنگ زدگی و خوردگی
- برخورداری از نصب و اجرای آسان
لوله فولادی
لولههای فولادی یکی از پرکاربردترین لولههای مورد استفاده در ساختمان به حساب میآیند. لوله فولادی علاوه بر بکارگیری در مراحل ساخت یک سازه، در لوله کشی آن نیز کاربرد دارند. این لولهها دارای بیشترین مقاومت هستند و در دستهبندی کلی در 2 نوع درزدار و بدون درز ساخته میشوند.
لوله چند لایه
لولههای چندلایه همانطور که از نام آنها برمیآید، از چند لایه مختلف به تولید رسیدهاند. جنس خارجی و داخلی این لولهها معمولا از پلیمری به نام پلی اتیلن بوده و لایه میانی آنها آلومینیومی است. به همین ترتیب نسبت به فشار و ضربه دارای مقاومت قابل توجهی هستند.
ترکیب آلیاژهای مختلف در این لوله، افزون بر افزایش استحکام، لوله را نسبت به خوردگی نیز مقاوم مینمایند. به همین جهت لولههای چند لایه در سیستمهای گرمایشی، سیستم تهویه و غیره کاربرد دارد.
انتخاب مناسب از انواع لوله های ساختمانی
برای انتخاب از میان انواع لوله های ساختمانی لازم است به فاکتورهای مهمی توجه شود. برای مثال اولین مورد آن است که نوع کاربرد و محل مورد استفاده لوله در نظر گرفته شود. مثلا در صورتی که از لوله برای نواحی تنگ و باریک استفاده شود، نیاز به مقاطع انعطافپذیرتری خواهد بود.
همچنین، دیگر نکتهای که در انتخاب انواع لوله های ساختمانی اثرگذار است، هزینه لوله میباشد. در یک پروژه ساخت و ساز، ممکن است کارفرما امکان پرداخت هزینه بالا را نداشته باشد؛ به همین ترتیب از لولههای با قیمت پایینتر استفاده میکنند.
با این وجود لازم به ذکر است که لولهکشیهای گرانتر، معمولا طول عمر بیشتری دارند و به علت عدم نیاز به تعمیر یا تعویض زود هنگام، دارای طول عمر بیشتری هستند و در دراز مدت در هزینهها صرفه جویی میکنند. علاوه بر موارد ذکر شده، لازم است در ابتدا از کدهای ساختمان موردنظر اطمینان حاصل یابید تا از نوع مجاز لوله استفاده نمایید و نهایتا با افراد متخصص لوله کشی مشورت کنید تا بهترین نوع از لولهها را بکار ببرید.
جمع بندی
لوله ها یکی از مهمترین تجهیزات مورد استفاده در صنعت ساختمان به حساب میآیند و علاوه بر ایجاد و افزایش مقاومت ساختمان، در نقل و انتقال انواع سیالات نیز بکار میروند. به تناسب نوع کاربرد و محل مورد استفاده، لولههای مختلفی بکار میروند. انواع لوله های ساختمانی شامل لوله پلی اتیلن، گالوانیزه، گالوانیزه، پی وی سی، مسی و غیره میشود که دارای خواص منجر به خود میباشند.
منبع (Resource): 6TYPES OF PIPES USED IN BUILDING CONSTRUCTION
سوالات متداول
لوله ساختمانی چیست؟
به انواع لولههای مورد استفاده در یک ساختمان، لوله ساختمانی گفته میشود که علاوه بر بکارگیری در اسکلت، در حمل و نقل سیالات نیز بکار میروند.
انواع لوله های ساختمانی کدامند؟
انواع لوله های ساختمانی شامل لوله چدنی، مسی، پلی اتیلن، پی وی سی و غیره میشود.