در صنایع و مکانهای مختلف، طرق گوناگونی برای عایق کاری لولهها وجود دارد. عایقهای لوله با هدف جلوگیری از هدررفت انرژی تعبیه میشوند و عملکرد لولهها را بهبود میبخشند. همچنین انتقال صوت را تا حد زیادی کاهش میدهند. انواع مختلفی از پوششهای عایق در بازار عرضه میگردند که هر کدام از آنها ویژگی و کاربردهای منحصر به خود را شامل میشوند.
این امر به آن معنا است که نمیتوان از یک عایق یکسان در همه موارد استفاده نمود. انتخاب این کار همواره بر عمده متخصصین مربوط به آن است. یکی از عمده متریالی که برای عایق کاری مورد استفاده قرار میگیرد، پشم شیشه میباشد که از پرکاربردترین انواع عایق به حساب میآید. در ادامه این مطلب قصد داریم ضمن معرفی عایق پشم شیشه، به بررسی نحوه عایق کاری لوله با پشم شیشه بپردازیم.
پشم شیشه چیست؟
پشم شیشه به انگلیسی Glass wool insulation نامیده میشود و الیافی معدنی به حساب میآید. پشم شیشه در حقیقت نوعی از عایق صوتی حرارتی بوده که از مواد بازیافت شده از شیشه ذوب شده به همراه ماسه و رزین تولید میگردد. الیاف این عایق بسیار کوچک است و به شکل سوزنی میباشد.
یک رول از پشم شیشه معادل با دست کم 10 بطری شیشه بازیافت شده است. این عایق به صورت رشتههای پشم شیشه تولید میگردد و شامل الیاف نسبتا کوتاه استوانهای میشود. انواع پشم شیشه شامل فویل آلومینیومی، بافت سیاه شیشهای و الیاف پارچهای شیشهای میباشد.
مشخصات عایق پشم شیشه
طول عایق پشم شیشه مابین 90 تا 120 سانتیمتر میباشد و ضخامتی در حدود 1 تا 2 اینچ دارد که بسته به نوع مصرف دارد. عایقهای پشم شیشه از منفی 250 تا 800 درجه سانتیگراد را پوشش داده و در برابر شعله مستقیم آتش نیز مقاوم هستند.
همچنین عایق پشم شیشه دارای نقطه ذوب 1200 درجه بوده و در مواردی به همراه آلومینیوم مورد استفاده قرار میگیرد. عایقهای پشم شیشه شامل الیاف شیشه بوروسیلیکات هستند و با پترنی مشخص در کنار هم قرار داده میشوند.
بافت منسجم پشم شیشه امکان عایق بندی هر سطحی را فراهم مینماید. به همین جهت از پشم شیشه علاوه بر لوله در سقف، دیوار و کف ساختمان استفاده مینمایند. همچنین این عایق به علت برخورداری از انعطافپذیری، نسبت به انواعی همچون فایبر گلاس، مقاومت و عملکرد بسیار خوبی دارد.
به علت دوام و استحکام بالای این عایق، میتوان برای مدتهای طولانی از آن در یک ساختمان استفاده کرد. این عایق همچنین در جایگاه عایق صوتی نیز بکار گرفته میشود؛ چراکه با نصب آن، ضریب انتقال صدای سطح کاهش پیدا کرده و صوت را جذب مینماید.
از دیگر ویژگیهای این عایق میتوان به قیمت مناسب آن اشاره نمود. بکارگیری پشم شیشه در پروژه ساختوساز، منجر به کاهش هزینه کلی خواهد شد. لازم به ذکر است که پشم شیشه میتواند دمای 300 درجه را تحمل نماید؛ در همین راستا میتوان از آن برای آتش سوزی استفاده کرد.
پشم شیشه یکی از انواع عایقهای سلول باز است و امکان جذب رطوبت را دارا میباشد. این عایق با قرارگیری در کنار آب، اسید سیلیسیک تولید مینماید. در صورتی که محافظت به خوبی صورت نگیرد، باکتری و قارچ در لایه الیاف تکثیر میکنند. به علت شکل الیاف پشم شیشه، در صورتی که وارد ریه شوند، امکان خروج نخواهند داشت و قرارگیری مداوم در معرض آن میتواند سبب بروز بیماری پوستی و تنفسی گردد. لازم به ذکر است که حداکثر درجه تحمل حرارتی پشم شیشه c550° میباشد.
در سالهای اخیر، پشم شیشههای جدیدی تولید شده است که از ترکیب مذاب 2 نوع شیشه بدست میآید و حساسیت کمتری برای پوست ایجاد مینماید. همچنین برای چسباندن الیاف به همدیگر احتیاج به چسباننده شیمیایی ندارد. پشم شیشه با چگالیهای مختلفی تولید میشود.
مراحل عایق کاری لوله با پشم شیشه
به طور کلی مراحل عایق کاری لوله با پشم شیشه شامل موارد زیر میشود:
- مهم است که برای شروع عایق کاری از لباس ایمنی مخصوص به این کار استفاده شود تا از بروز حساسیت تا جای ممکن جلوگیری گردد.
- پشم شیشه به تناسب محیط مورد استفاده برش داده شده و لبهها چسبکاری میشوند. همچنین میتوان به جای چسب از سیم گالوانیزه استفاده نمود.
- پس از برش، لازم است که پشم شیشه برای جلوگیری از ورود رطوبت، کاملا با نوار پلاستیکی پوشانده شود.
- در مرحله بعد، مقوای مخصوص به عایق کاری به تناسب محل مصرفی برشکاری و با فاصله از پلاستیک قرار داده میشود.
- پارچه متقال به عرض 10 تا 15 سانتی متر برش داده شده و به شکل نوار درمیآید. پس از آن، پارچه به دور مقوا پیچانده شده تا سطح لوله به طول کامل به کمک نوار منقال پوشش داده شود.
- سپس پودر مل با آب مخلوط شده و به شکل خمیر روان در آورده میشود. پس از این مرحله، یک دهم وزن مل، پودر سریش درون آب حل شده و به شکل خمیر روان درمیآید. به مطالعه یک دهم وزن پودر مل نیز به چسب چوب نیاز خواهد بود. این مواد با همدیگر ترکیب میشوند تا خمیری چسبنده بدست آید.
- در مرحله آخر، بتونه حاصله بر روی لوله مالیده میشود که لازم است سطح آن به طور کامل صاف گردد. پس از خشک شدن، سطح لوله به صورت سفید رنگکاری میشود. ضخامت این بتونه باید حدود 2 میلیمتر باشد.
نکات عایق کاری لوله با پشم شیشه
نکات عایق کاری لوله با پشم شیشه شامل موارد زیر میشود:
پیش از آنکه فرآیند عایق کاری را آغاز نمایید، لازم است اطلاعات کاملی در ارتباط با پشم شیشه و اندازه لوله مدنظر بدست آوردید. عایق کاری پشم شیشه برای بخشهای مختلفی همچون لوله، اتصالات و شیرفلکه اصلی انجام میگیرد.
همچنین لازم است برای این فرآیند از فرد متخصص استفاده کرد تا مشکلات ایجاد شده برای آن به حداقل میزان ممکن برسد. لازم به ذکر است که برای عایق کاری به تناسب محل مورد استفاده، لازم است که ضخامت مناسبی از پشم شیشه مورد استفاده قرار گیرد.
مزایای عایق کاری لوله با پشم شیشه شامل چه مواردی میشود؟
مزایای عایق کاری لوله با پشم شیشه شامل موارد زیر است:
- عایق پشم شیشه نسبت به حرارت مستقیم (آتش) مقاومت خوبی از خود نشان میدهد و گرمای بالا تا 300 درجه سانتیگراد را به خوبی تحمل کرده و دچار سوختگی یا تغییر شکل نمیشود.
- الیاف پشم شیشه نسبت به آفت و جوندگان، عملکرد بسیار خوبی دارند و عایقی مناسب برای زیرشیروانی و زیرزمین به حساب میآیند.
- از دیگر مزایای پشم شیشه میتوان به نصب آسان آن به علت برخورداری از انعطاف پذیری و خاصیت ارتجاعی اشاره نمود.
- پشم شیشه به علت آنکه ساختاری ضدپوسیدگی دارا است، از طول عمر بسیار بالایی برخوردار میباشد.
- یکی از مزایای مهم پشم شیشه که منجر به محبوبیت آن در میان مصرف کنندگان شده است، امکان بازیافت و برگشت به چرخه طبیعت است. این امر به علت متریال اولیه برای ساخت آن میباشد.
معایب عایق کاری لوله با پشم شیشه چیست؟
استفاده از پشم شیشه به عنوان عایق دارای معایبی میباشد که در ادامه به بررسی آن خواهیم پرداخت:
- الیاف پشم شیشه در برابر آب از خود حساسیت نشان میدهند. به همین علت در مکانهایی که به صورت ضدآب ساخته میشود و یا رطوبت وجود ندارد، مورد استفاده قرار میگیرد.
- عایق پشم شیشه به طور کامل و صد در صدی، در برابر صدا و صوت مقاومت ایجاد نمیکند.
- یکی دیگر از مشکلاتی که عایق پشم شیشه بوجود میآورد، آن است که پوست و چشم را به میزان زیادی تحریک میکند. به همین علت حائز اهمیت بسیاری است که به هنگام نصب آن از دستکش، لباس محافظ و عینک استفاده نمود.
جمع بندی
لولهها با اهداف مختلفی همچون جلوگیری از هدررفت انرژی، جلوگیری از صدا و موارد مشابه با مواد مختلف عایقکاری میشوند. یکی از انواع کاربردی آن پشم شیشه است که از الیاف معدنی حاصل میگردد و برای انواع لوله مورد استفاده قرار میگیرد. عایق کاری لوله با پشم شیشه با مزایایی همچون مقاومت نسبت به آتش و آفت، نصب آسان و غیره همراه است.
منبع (Resource): Glass Wool Pipe Insulation
سوالات متداول
عایق پشم شیشه چیست؟
پشم شیشه نوعی عایق صوتی حرارتی بوده که از مواد بازیافت شده از شیشه ذوب شده به همراه ماسه و رزین تولید میگردد.
مزایای عایق کاری لوله با پشم شیشه کدام است؟
استفاده از این عایق با مزایایی همچون استحکام و طول عمر بالا، امکان بازیافت و برگشت به طبیعت، مقاومت نسبت به حرارت و غیره همراه میباشد.