بولت فولادی از جمله پرمصرف‌ترین قطعات فولادی اتصال دهنده در صنعت به شمار می‌آیند و از آن‌جایی که امکان اتصال قطعات مختلف را فراهم می‌سازند و به افزایش مقاومت سازه می‌انجامند، در صنایع مختلف حائز اهمیت بسیاری هستند.
انکر بولت و رول بولت جزو انواع پرکاربرد بولت‌های فولادی هستند که در پتروشیمی، ساخت ماشین آلات و غیره مصرف می‌شوند. اگرچه گاه پیش می‌آید که این 2 قطعه را به جای هم نام ببرند، اما این دو محصول با هم دیگر یکسان نیستند. در ادامه قصد داریم ضمن معرفی هر کدام، به بررسی تفاوت این 2 مورد بپردازیم.
معرفی انکر بولت و ویژگی های آن
انکر بولت که با عنوان پیچ مهاری نیز در بازار آهن آلات شناخته می‌شود، یکی از انواع بولت‌های فولادی است و کاربرد اصلی آن در صنعت، اتصال اجسام و تجهیزات مختلف به صفحات بتنی است. تجهیزاتی که قصد اتصال آنها به بتن را داریم، معمولا فولادی هستند.
انکر بولت خود انواع مختلفی همچون مکانیکی، شیمیایی، حرارتی، گوه‌ای و غیره را شامل می‌شود و در صنعت پل‌سازی برای اتصال تجهیزات به پل، صنعت برق برای نصب تجهیزات برقی بر روی دیوار بتن، اتصالات در ساختمان و خودرو و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد.
معرفی رول بولت و ویژگی های آن
رول بولت نوعی اتصال دهنده مکانیکی و از انواع انکر بولت است که همانند آن، سبب متصل شدن اجسام فلزی به سطوح بتنی می‌شود. رول بولت از 3 ساختار اصلی تولید می‌شود:
- پیچ: قسمت پیچ در رول بولت یک سر رزوه‌دار دارد و در سمت دیگر مخروطی یا استوانه‌ای شکل است. بخش مخروطی یا استوانه‌ای در نقشی به عنوان نفوذ کننده در بتن عمل می‌کند.
- بدنه: بدنه در رول بولت به شکل استوانه ساخته می‌شود و در طول خود دارای چندین شیار یا پره است. زمانی که پیچ سفت می‌شود، به دیواره سوراخ درون بتن فشار وارد می‌نماید و در نتیجه اتصالی مستحکم حاصل خواهد شد.
- مهره و واشر: مهره و واشر با هدف سفت‌کاری پیچ و اعمال فشار بر روی بدنه بکار گرفته می‌شود.
معرفی رول بولت و ویژگی های آن
رول بولت نوعی اتصال دهنده مکانیکی و از انواع انکر بولت است که همانند آن، سبب متصل شدن اجسام فلزی به سطوح بتنی می‌شود. رول بولت از 3 ساختار اصلی تولید می‌شود:
- پیچ– قسمت پیچ در رول بولت یک سر رزوه‌دار دارد و در سمت دیگر مخروطی یا استوانه‌ای شکل است. بخش مخروطی یا استوانه‌ای در نقشی به عنوان نفوذ کننده در بتن عمل می‌کند.
- بدنه– بدنه در رول بولت به شکل استوانه ساخته می‌شود و در طول خود دارای چندین شیار یا پره است. زمانی که پیچ سفت می‌شود، به دیواره سوراخ درون بتن فشار وارد می‌نماید و در نتیجه اتصالی مستحکم حاصل خواهد شد.
- مهره و واشر- مهره و واشر با هدف سفت‌کاری پیچ و اعمال فشار بر روی بدنه بکار گرفته می‌شود.
تفاوت رول بولت و انکر بولت چیست؟
رول بولت در حقیقت یکی از انواع انکر بولت به شمار می‌آید که در ساختار، کاربری و غیره، با هم دیگر متفاوت هستند. اگرچه بسیاری افراد به اشتباه این نام این دو قطعه را به جای هم دیگر بکار می‌برند، لازم است متذکر شویم رول بولت نام دیگر انکر بولت نیست. بدین ترتیب تفاوت‌های این دو قطعه فولادی را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:
• طراحی– اولین تفاوت میان انکر بولت و رول بولت، تفاوت در نوع طراحی آنها است. انکر بولت‌ها غالبا با یک پیچ با سر 6 گوش و 1 عدد مهره گسترش‌پذیر ساخته می‌شوند. از طرف دیگر، برای طراحی رول بولت‌ها، از یک پیچ با سر شش گوش و یا دایره‌ای به همراه غلاف فلزی انبساط پذیر استفاده می‌کنند.
• روش نصب– برای نصب رول بولت‌ها، ابتدا لازم است پیچ‌ها چرخانده شوند. در نتیجه این فرآیند غلاف فلزی منبسط می‌شود و نهایتا به دیواره سوراخ می‌چسبد. در نصب انکر بولت نیز، مرحله چرخاندن مشترک است، پس از آن مهره گسترش پیدا کرده و در نهایت به دیواره سوراخ فشار وارد می‌نماید.
• کاربری– دیگر تفاوت این دو قطعه در کاربرد آنها است. در حالی‌که رول بولت بیش‌تر در اتصالات سبک و مصالح نرم همچون آجر یا بلوک‌های سیمانی بکار می‌رود، عمده کاربرد انکر بولت‌های در اتصالات سخت و سنگین و همچنین مصالح سخت است.
• ظرفیت باربری– فرق دیگری که بین رول بولت و انکر بولت وجود دارد، ظرفیت باربری آنها است. به‌طور کلی ظرفیت باربری در انکر بولت به میزان قابل توجهی بیش‌تر است؛ همین امر را می‌توان به علت استفاده از انکر بولت در سازه‌های سنگین نسبت داد. نکته قابل توجه آن است که، عوامل مختلفی بر میزان ظرفیت باربری اثرگذار هستند؛ اما مهم است که در استفاده از آنها ضریب اطمینان در محاسبات در نظر گرفته شده و از تمام ظرفیت باربری استفاده نشود.
• امکان برداشتن– تفاوت دیگر موجود میان این دو قطعه که می‌توان به آن اشاره کرد، تفاوت در امکان برداشتن آنها است. بدین معنا که بعد از آن‌که فرآیند نصب به اتمام رسید، انکر بولت را به سختی می‌توان برداشت؛ این در حالی است که برداشتن رول بولت در مقایسه با انکر بولت به میزان قابل توجهی آسان‌تر است. برای برداشتن رول بولت، با باز کردن پیچ، پس از آن‌که غلاف به شکل اولیه خود بازگشت، امکان خروج آن از سوراخ فراهم خواهد شد و به سطح نصب آسیب جدی وارد نمی‌شود. از طرفی معمولا با برداشتن انکر بولت احتمال آسیب وارد شدن به سطح افزایش پیدا می‌کند و ما را ملزم به استفاده از ابزارهای خاص می‌نماید.
• توانایی نگهداری– اگر بخواهیم انکر بولت و رول بولت را به لحاظ میزان قدرت نگهداری مقایسه کنیم، باید این‌گونه بیان کنیم که انکر بولت نسبت به رول بولت توانایی نگهداری بیش‌تری را دارا است. علت این امر نیز به گسترش مهره فلزی و اعمال فشار به دیواره سوراخ بازمی‌گردد. در عوض قدرت نگهداری رول بولت با انبساط غلاف فلزی و تولید اصطکاک با دیواره سوراخ تامین می‌گردد. لازم به ذکر است که پارامترهایی مانند نوع مصالح، عمق نصب، اندازه بولت، کیفیت ساخت و غیره بر میزان توانایی نگهداری اثرگذار هستند.
• استاندارد تولید– استاندارد ساخت، تفاوت دیگری است که میان رول بولت و انکر بولت وجود دارد. طبق این تعریف، می‌توانیم این‌گونه بیان کنیم که رول بولت‌ها معمولا متناسب با استانداردهای اروپایی و آلمانی EN 14592 و DIN 7997 (به ترتیب) ساخته می‌شوند و در عوض تولید انکر بولت‌ها از استانداردهای ASTM F1554، استاندارد ACI 318 آمریکا و استاندارد اروپایی EN 1992-4 تبعیت می‌کند. تفاوت استانداردها بر میزان مقاومت در برابر خستگی، ظرفیت باربری، نحوه راندمان در شرایط دینامیکی و غیره، اثرگذار خواهد بود. اگرچه به طور معمول از استانداردهای ثابت برای کاربردهای خاص استفاده می‌شود، اما در بعضی پروژه‌های ساخت و ساز، ممکن است نیاز به تغییر استاندارد بکار رفته وجود داشته باشد.
رول بولت و انکر بولت، هر دو از انواع بولت‌های فولادی و از اتصال‌دهنده‌های کاربردی و مستحکم هستند که ادامه فعالیت صنایع مختلفی همچون ساختمان سازی، خودروسازی، پتروشیمی و غیره، بدون وجود آنها میسر نخواهد بود. این دو قطعه گاه به اشتباه در بازار آهن به جای هم نام برده می‌شوند؛ در حالی که در نوع طراحی، امکان برداشتن، طریقه نصب، کاربرد، ظرفیت باربری و غیره، با هم دیگر فرق دارند.
