دفتر مرکزی فروش: اصفهان، شاهین شهر، خیابان سعدی شمالی  

031-45273010-14

استراکچر ساختمان چیست؟

همه ساختمان ها برای آن که ساختاری مستحکم و پایدار داشته باشند، نیاز به یک اسکلت نگهدارنده تحت عنوان استراکچر دارند. استراکچر ساختمان، مجموعه ای از اعضای به هم متصل شده است که با تحمل بارهای وارده، مقاومت سازه را بهبود می دهد. بنابراین دور از انتظار نیست که هیچ بنایی را نتوان بدون استفاده از استراکچر متصور شد. به طور کلی، مجموعه قطعات بهم پیوسته ای که بر روی زمین به صورت ثابت ساخته شوند، استراکچر نام می گیرند.

استراکچر ساختمانی چیست؟

استراکچر یا سازه، اصلی ترین و مهم ترین جزء هر ساختمانی به شمار می آید که نیروهای وارده به ساختمان و مصالح را همچون بار زنده، بار مرده، بارهای جانبی و بار وزن خود ساختمان را به زمین منتقل کرده و از این طریق سبب تقویت آنها می شود.

طراحی استراکچر یا سازه ساختمانی چگونه انجام می شود؟

بدون شک، طراحی سازه امری تخصصی است و بدون بهره گیری از نیروی ماهر در این زمینه، نمی توانیم انتظار نتیجه مطلوب داشته باشیم. طراحی سازه ها معمولا فرآیندی پیچیده تلقی می شود که نیازمند دانش تخصصی مهندسین عمران، مکانیک خاک، مقاومت مصالح و تحلیل سازه هستند.

در طی این پروسه، مهندسین عمران به کمک نرم افزارهای تخصصی، ابتدا به محاسبه بار وارده اقدام می کنند. پس از آن ابعاد و طریقه قرارگیری اعضا سازه را به نحوی تعیین می کنند که امکان مقاومت در برابر بارها وجود داشته باشد. لازم به ذکر است که فاکتورهای مختلفی همچون کاربرد و نوع ساختمان، ارتفاع و مساحت، شرایط اقلیمی و مقررات ملی ساختمان، نقش مهمی در طراحی استراکچر ایفا می کنند.

اجزای تشکیل دهنده استراکچر ساختمان

مهم ترین قطعات مورد استفاده در ساخت سازه ساختمان، شامل موارد زیر می شوند:

اجزای استراکچر ساختمان

  • ستون- ستون ها پایه و اعضای عمودی سازه هستند که از قوطی ستونی یا تیرآهن ساخته می شوند و با انتقال بار وارده از سقف و دیوار به فونداسیون، مقاومت آن را افزایش می دهند.
  • تیر- برخلاف ستون، تیرها اعضای افقی هستند که بار وارده به سقف را به ستون انتقال می دهند و از انواع تیرآهن،تیر ورق و سپری ساخته می شوند. در همین راستا، قیمت تیرآهن نقش عمده در هزینه تمام شده پروژه ساخت و ساز دارد.
  • خرپا- خرپاها مجموعه از اعضای مثلثی شکل بهم پیوسته هستند که عمده کاربرد آنرها در پوشش دهانه های بزرگ و انتقال بار به شکل کششی و فشاری است.
  • مهاربند- مهاربند یا بادبند عضوی برای افزایش پایداری جانبی سازه و جلوگیری از اعمال نیروهای جانبی به حساب می آید که یا به شکل مورب و یا افقی اجرا می شود.
  • اتصالات- برای آن که بتوان اجزای مختلف سازه را به هم دیگر متصل نمود، از اتصالاتی همچون جوشکاری، پرچ، بولت و پیچ و مهره استفاده می کنند.
  • صفحه ستون- یکی از مهم ترین اجزای مورد استفاده در استراکچر ساختمان، صفحه ستون ها هستند. برای اتصال ستون به فونداسیون، از صفحه ای فلزی به نام صفحه ستون استفاده می شود که به توزیع یکنواخت بار منجر خواهد شد. بدون وجود آن، امکان اجرای اتصالی مستحکم نخواهیم داشت. به علت اهمیت بالای این محصول در پایه، قیمت صفحه ستون برای هر کارفرما، اهمیت ویژه ای پیدا می کند.
  • پروفیل ناودانی- ناودانی در سازه ها با هدف تقویت اتصال تیر به ستون، ساخت سازه سبک و ایجاد قاب مورد استفاده قرار می گیرند. در مواردی، ناودانی ها در کنار نبشی استفاده می شوند.

انواع استراکچر ساختمان

از 3 منظر شکل و ساختار، روش اجرا و متریال تولید، انواع سازه را می توان دسته بندی کرد:

انواع استراکچر از نظر شکل و ساختار

سازه های فلزی به لحاظ ساختاری، دارای انواع زیر هستند:

  • سازه های قالب بندی- سازه های معلق متشکل از اعضای مختلفی مانند محوری، خمشی و محوری-خمشی هستند.
  • سازه پوسته ای- یا (shell structure) ورقه ای با ضخامت پایین است که در آن ساختار منحنی شکل اهمیت بسیاری دارد و لازم است به عنوان چهارچوبی مطمئن درنظر گرفته شود. ساختار آن ها به شکل سه بعدی بوده و در برابر نیروهای کشش، برش و فشار، مقاومت خوبی دارند.
  • سازه معلق- سازه فولادی معلق، سازه هایی با سطح افقی هستند که در آن ها طبقات به کمک کابل های آویزان شده سهمی شکل، با قدرت بالا پشتیبانی می شوند. به بیان دیگر، قدرت یک سازه فولادی معلق از شکل کابل های قوی تاب دار سهمی شکل به دست می آید. در این سازه ها، نیروی کششی بسیاری وجود دارد.

انواع استراکچر از نظر روش اجرا

انواع مختلف اتصالات اجزا، سبب حاصل شدن سازه های زیر می شود:

  • سازه های فلزی با اتصالات جوشی

اتصالات جوشی، یکی از کاربردی ترین انواع اتصالات به حساب می آیند. در این روش اجرا، عضو اصلی اسکلت ها، تیرآهن های فولادی هستند و با استفاده از مهاربند تقویت و متصل شده اند.

  • استراکچر با اتصالات پیچ و مهره ای

در این استراکچر ساختمانی، طراحی و تولید قطعات معمولا به صورت پیش ساخته و در کارگاه است. به همین خاطر سرعت اجرای بالایی دارد.

  • سازه با اتصالات ترکیبی

هنگامی که نیاز به هر دو اتصال پیچ و مهره و جوشی وجود داشته باشد، از اتصالات ترکیبی استفاده می کنیم. اگرچه سهم بیش‌تر به نوع اول اختصاص داده می شود. تا جایی که 80 درصد اتصالات از پیچ و مهره و مابقی به کمک جوشکاری انجام می شوند.

انواع استراکچر از نظر نوع مصالح

طبق این دسته بندی، انواع استراکچر شامل موارد زیر می شوند:

انواع استراکچر ساختمان

استراکچر بتنی

عمده مصالح مصرفی در این سازه، بتن های مسلح هستند که به جهت استحکام بالا در برابر فشار، در اجرای انواع ساختمان تجاری و مسکونی، پل ها و غیره، مورد استفاده قرار می گیرند. از جمله معایب آن می توان به وزن بالا و روند ساخت طولانی اشاره کرد.

استراکچر فلزی

استراکچرهای فلزی که از جمله کاربردی ترین سازه ها به حساب می آیند، نسبت به کشش مقاومت قابل توجهی از خود نشان می دهند و ترکیبی از فولاد و دیگر آلیاژها هستند. در اجرای بسیاری از دکل ها، سازه های صنعتی، موزه، برج و آسمان خراش ها، از سازه های فلزی بهره می برند. برخلاف نوع قبل، این مصالح وزن پایین، سرعت اجرای بالا، امکان تولید به شکل مدولار و انعطاف پذیری در برابر زلزله دارند. از طرف دیگر، در ساختار آن ها خوردگی بوجود می آید.

استراکچر چوبی

استراکچرهای چوبی معمولا کاربرد کم تری در صنعت دارند و برای ساخت سازه های سبک، آلاچیق ها و یا سازه های موقت بکار می روند. از جمله دلایل محبوییت این متریال، می توان به زیبایی ظاهر، وزن پایین، عایق حرارتی و صوتی خوب اشاره کرد.

استراکچر ترکیبی

هنگامی که قصد ساخت سازه ای با عملکرد خاص همچون پل عابر پیاده یا سازه های دریایی داشته باشیم، از استراکچرهای ترکیبی بتن و فولاد یا چوبی استفاده می کنیم.

استراکچر صنعتی چیست؟

استراکچرهای که با اهداف ساخت سازه های صنعتی استفاده می شوند، استراکچر صنعتی نام دارند و لازم است توانایی تحمل بارهای سنگین، لرزش و دیگر فشارها را دارا باشند. به جهت آن که طراحی و ساخت، اقتصادی و سریع باشد، به صورت پیش ساخته تولید می گردد. کاربردهای این سازه را می توان در موارد زیر خلاصه کرد:

  • برای پوشش دهانه‌های بزرگ و فضاهای صنعتی سوله
  • ذخیره و ایجاد مخازن برای سیالات در پتروشیمی
  • در مخابرات، انتقال نیرو و پشتیبانی از تجهیزات صنعتی
  • ایجاد سکوهای نفتی یا صنایع پتروشیمی

جمع بندی

استراکچر ساختمان یا سازه ساختمان، یکی از اصلی ترین و مهم ترین اعضا هستند که با دریافت و انتقال بار، به تقویت و افزایش استحکام، کمک شایانی می کنند. بسته به محل و نوع کاربرد، انواع مختلف استراکچر که فلزی، بتنی، چوبی و یا ترکیبی از این موارد هستند، استفاده می شود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

هر روز در کانال تلگرام، قیمت های به روز شده را اعلام می کنیم. کلیک کنید و عضو کانال تلگرام ما شوید.

فیلد های "ضروری" اجباری هستند

دریافت مشاوره خرید

برای دریافت مشاوره رایگان کافی است شماره خود را وارد کنید. ما با شما تماس خواهیم گرفت.

This field is hidden when viewing the form