تیرآهن بلژیکی چیست + کاربردها و 3 نوع آن

از صفر تا صد ساخت یک سازه از مواد و مصالح گوناگونی استفاده می‌شود تا بنا سرپا و مقاوم گردد. مقاطع فولادی همچون پروفیل‌ها یکی از مهم‌ترین مقطع‌ها در ساختمان سازی محسوب می‌شوند که هر کدام وظیفه منحصر به خود را دارا می‌باشند.

تیرآهن یکی از این انواع بوده که در تامین استحکام سازه نقش مهمی دارد. اگر بخواهیم به صورت جزئی‌تر به این پروفیل بپردازیم، درمی‌یابیم که تیرآهن خود نیز شامل انواع مختلفی می‌شود. یکی از این موارد مقطعی تحت عنوان تیرآهن بلژیکی می‌باشد. برای آشنایی بیش‌تر با این مقطع فولادی و اطلاع از آن‌که تیرآهن بلژیکی چیست و چه کاربردی دارد، با شاهین فلز سپاهان همراه شوید.

تیرآهن بلژیکی چیست؟

در پاسخ به این سوال که تیرآهن بلژیکی چیست می‌توان گفت که تیرآهن بلژیکی نوعی تیرآهن فولادی است که ضخامت بال و جان آن از سایر انواع تیرآهن بیشتر است. به همین علت وزن آن نیز بیش‌تر بوده و قیمت بالاتری دارد. به همین خاطر در بازار آهن آلات معمولا از نوع دست دوم آن استفاده می‌شود. این تیرآهن در سایزهای 12 تا 20 سانتی‌متری عرضه می‌گردد.

تاریخچه تولید تیرآهن بلژیکی

ایده ساخت این محصول به اواسط قرن بیستم میلادی بازمی‌گردد. در آن زمان شرکتی به نام Bethlehem به فکر تولید تیرآهن به روشی تازه افتاد. این شرکت برای اولین بار تیرآهن بلژیکی را با استفاده از شمش‌های فولادی با گریدهای مشخص تولید کرد. روشی که این شرکت برای تولید تیرآهن استفاده کرد، در حال حاضر با نام نورد سرد شناخته می‌شود.

در این روش نیاز به شمش‌های فولادی با گریدهای مشخص وجود دارد. تفاوت در گریدهای تیرآهن‌های بلژیکی از جمله اصلی‌ترین تفاوت‌های میان انواع تیرآهن بلژیکی می‌‎باشد. این شمش‌های فولادی ابتدا در دمای بالا کمی نرم می‌شوند. سپس با استفاده از غلتک و قالب به شکل‌های موردنظر در می‌آیند.

روش تولید تیرآهن بلژیکی چیست؟

روش تولید این تیرآهن تفاوت چندانی با سایر انواع تیرآهن ندارد. برای تولید آن، از شمش‌های مرغوب گرید ST33،ST37 ، ST44 و ST52 استفاده می‌شود؛ چراکه این آلیاژها درصد کربن بالایی دارند و منجر به افزایش سختی و استحکام تیرآهن بلژیکی می‌گردند.

برای تولید تیرآهن بلژیکی، ابتدا شمش‌های مذکور را تا 1100 درجه سانتی‌گراد در کوره حرارت می‌دهند و سپس آن‌ها را توسط غلتک‌هایی از بالا، پایین، چپ و راست تحت‌فشار قرار می‌دهند تا شکل تیرآهن را به خود بگیرند. در انتها نیز فرآیند خنک‌سازی و برش تیرآهن در طول‌های 6 تا 20 متری انجام می‌شود.

انواع تیرآهن بلژیکی کدام است؟

انواع تیرآهن‌های بلژیکی شامل موارد زیر می‌شوند:

• بال نیم پهن

این نوع تیرآهن بلژیکی از نظر ضخامت، کمی با سایر انواع آن تفاوت دارد؛ چراکه ضخامت بال‌های تیرآهن بلژیکی نیم پهن از جان آن کم‌تر است. افزون بر آن طول بال از طول جان کم‌تر است و همین موضوع باعث می‌شود که سطح مقطع آن به شکل حرف I انگلیسی باشد. این نوع تیرآهن در عین داشتن وزن پایین‌تر، مقاومت مناسبی دارد و به همین علت کاربرد آن از سایر انواع تیرآهن بلژیکی بالاتر است. تیرآهن بلژیکی بال نیم پهن یا IPE، بر اساس استانداردهای ایران و اروپا ساخته می‌شود.

• هاش

سطح مقطع این نوع تیرآهن بلژیکی، شبیه به حرف H انگلیسی است و به همین علت طول و ضخامت بال‌ها و جان آن، با یک‌دیگر برابر می‌باشد. مقاومت تیرآهن بلژیکی هاش از سایر انواع آن بیش‌تر بوده و به همین خاطر اکثرا از آن در ساخت پایه‌ها، ستون‌ها و پل‌ها استفاده می‌کنند.

• لانه زنبوری

تیرآهن لانه‌زنبوری بلژیکی در حقیقت همان تیرآهن بلژیکی هاش یا بال نیم پهن است که از وسط برش خورده و پس از برش، اشکال خاص روی جان این تیرآهن ایجاد کرده‌اند و در نهایت مجددا دو نیمه آن را به یک‌دیگر جوش داده‌اند. کاربرد اصلی تیرآهن بلژیکی در بخش‌هایی از سازه است که بار زیادی را تحمل نمی‌کند. همچنین وجود حفره‌های متعدد روی جان، منجر به آن می‌شوند که درگیری بالایی با بتن داشته باشند و به همین جهت، به منظور افزایش مقاومت کششی در سازه‌های بتنی به کار می‌رود.

ویژگی های تیرآهن بلژیکی چیست؟

به‌طورکلی، ارتفاع جان تیرآهن‌های بلژیکی میان ۸۰ تا ۴۰۰ میلی‌متر و طول آن‌ها نیز مابین ۶ تا ۲۰ متر، متفاوت است. عرض بال‌ها نیز بسته به نوع سازه، اعم از  IPB، IPE،INP  و لانه زنبوری می‌تواند متفاوت باشد.

وزن تیرآهن بلژیکی

برای محاسبه وزن تیرآهن بلژیکی، می‌توان از جدول وزنی سازنده یا فرمول محاسبه وزن تیرآهن استفاده نمود. محاسبه وزن تیرآهن بلژیکی کمک می‌کند تا علاوه بر به دست آوردن قیمت تیرآهن به ازای هر شاخه، تعداد شاخه‌های هر سایز از تیرآهن را نیز در یک بندیل و بار تیرآهن، محاسبه نمایید. در ادامه جداول وزنی انواع سایزهای این تیرآهن را برای شما ارائه داده‌ایم:

نوع تیرآهن بلژیکی	وزن هر متر (Kg)
زنبوری	10.42
هاش سبک	19.9
هاش سنگین	26.75
بال نیم پهن	10.42

نوع تیرآهن بلژیکی	وزن هر متر (Kg)
زنبوری	12.9
هاش سبک	24.75
هاش سنگین	33.75
بال نیم پهن	12.9

نوع تیرآهن بلژیکی	وزن هر متر (Kg)
زنبوری	16.25
هاش سبک	30.42
هاش سنگین	42.6
بال نیم پهن	16.25

نوع تیرآهن بلژیکی	وزن هر متر (Kg)
زنبوری	18.75
هاش سبک	35.5
هاش سنگین	51.25
بال نیم پهن	18.75

نوع تیرآهن بلژیکی	وزن هر متر (Kg)
زنبوری	22.9
هاش سبک	42.3
هاش سنگین	61.33
بال نیم پهن	22.9

کاربرد تیرآهن بلژیکی چیست؟

وزن و ضخامت بالای این تیرآهن باعث شده که از آن بیش‌تر در بخش‌هایی از سازه که در آن‌ها نیرو به ستون‌های اصلی منتقل می‌شود، استفاده گردد. تیرآهن‌های بلژیکی سایز 18 و 20 بیش‌تر در ستون‌های اصلی و به منظور تحمل نیروهای خمشی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

این مقطع فولادی معمولا در طول‌های 6 تا 20 متری در بازار موجود است. اگر تیرآهن بلژیکی دست دوم نباشد، از آن در ساخت سازه‌های عظیم همچون مراکز خرید، برج‌ها، کشتی‌ها و سکوهای استخراج نفت و گاز استفاده می‌شود. از تیرآهن بلژیکی دست‌دوم نیز در ساخت سقف منزل و پارکینگ، پاسیو و غیره استفاده می‌گردد.

عوامل اثرگذار بر قیمت تیرآهن بلژیکی چیست؟

بازار آهن آلات همواره در نوسان و تحت تاثیر عوامل مختلفی می‌باشد که در ادامه به بررسی شماری از این موارد خواهیم پرداخت:

• میزان عرضه و تقاضا
• نوسانات ارز
• هزینه نیروی کار
• برند کارخانه تولیدکننده
• ضخامت و اندازه تیرآهن
• قیمت مواد اولیه

جمع بندی

تیرآهن بلژیکی یکی از انواع تیرآهن است که ضخامت بال و جان آن از سایر انواع تیرآهن بیشتر است و قیمت بالاتری نیز دارد. بال نیم پهن، هاش و لانه زنبوری از انواع این تیرآهن است و کاربرد آن‌ها در ستون‌های اصلی، ساخت سازه‌های عظیم همچون برج‌ها، مراکز تجاری، سقف خانه‌ها و غیره می‌باشد.

منبع(Resource): What is a Beam

سوالات متداول